زایمان با بی حسی:کاربرد+مزایا+روش انجام و…
احتمالاً در مورد تجربه زایمان با استفاده از بی حسی مطالبی شنیده‌اید. زایمان، یک رویداد بسیار حساس است که خانم‌ها در طی زندگی خود تجربه می‌کنند، اما گاهی این تجربه بنا به شرایط، انجام زایمان طبیعی ممکن نمی‌شود و به سزارین نیاز است. به منظور کاهش درد زایمان، پزشکان زنان معمولاً استفاده از بی حسی را توصیه می‌کنند. این به معنای این است که زنان باردار می‌توانند انتخاب کنند که زایمان طبیعی یا سزارین خود را با استفاده از بی حسی انجام دهند. در ادامه، ما به بررسی بیشتر زایمان با بی حسی خواهیم پرداخت.
زایمان با بی حسی یا بیهوشی به طور کلی به معنای توقف درد در برخی مناطق بدن در حین زایمان است. تا چند سال پیش، تصور زایمان بدون درد از ابتدایی‌ترین خیالات مردم محسوب می‌شد، اما با پیشرفت تکنولوژی، زایمان بدون درد (اپیدورال) و زایمان با بی حسی امکان‌پذیر شده است. در زمان زایمان طبیعی سخت یا زایمان سزارین با بی حسی نخاعی، داروی بی حسی به نخاع و منطقه تحتانی بدن مادر تزریق می‌شود که حس درد و ناراحتی را از کمر به پایین محدود می‌کند. یکی از مزایای این روش، این است که مادر می‌تواند با بیداری در طول مراحل زایمان، تولد فرزند خود را شاهد شود و اولین صدای گریه نوزاد را بشنود.
با سایت شادی دواتی همراه باشید…
انواع زایمان بی حسی
- زایمان با بی حسی اپیدورال:
در این روش، داروی بی حسی به فضای اپیدورال پایین کمر تزریق می‌شود که باعث می‌شود منطقه پایین تنه مادر بی حس شود. این روش برای کاهش درد زایمان طبیعی استفاده می‌شود و توسط یک متخصص بیهوشی انجام می‌شود.
- زایمان با بی حسی اسپاینال:
در این روش، داروی بی حسی به نخاع تزریق می‌شود که باعث می‌شود منطقه تحتانی بدن بی حس شود. این روش همچنین برای کاهش درد زایمان طبیعی یا سزارین استفاده می‌شود و فرد طی این روش هوشیار است.
سزارین می‌تواند به دو صورت با استفاده از بیهوشی عمومی یا بی حسی از کمر (اسپاینال) انجام شود. اما سوالی که مطرح می‌شود این است که استفاده از بیهوشی برای همه مناسب است یا خیر؟ تصمیم برای استفاده از روش مناسب برای هر فرد بستگی به شرایط و نیازهای او دارد که توسط پزشکان متخصص تشخیص داده می‌شود. در این روش، مادران در طول زایمان هوشیار و بیدار هستند و صرفاً دردی حس نمی‌کنند.
زایمان با بی حسی نخاعی در واقع یک روش است که با تزریق داروی بی حسی به نخاع، منطقه پایین تنه مادر بی حس می‌شود و درد در طول زایمان کاهش می‌یابد. این روش برای زایمان طبیعی و سزارین مناسب است و به عنوان یک روش ایمن و موثر برای مدیریت درد در زمان زایمان شناخته می‌شود.
کاربرد زایمان با بی حسی
یکی از مهمترین کاربردهای این روش، کاهش درد در طول زمان وضع حمل و مبارزه با تشدید درد زایمان است. در این فرآیند، مادر هرگونه دردی را احساس نمی‌کند، اما کاملاً هوشیار است؛ این آگاهی در حین تلاش مادر برای زایمان و خروج نوزاد بسیار حائز اهمیت است.
زایمان سزارین با بی حسی
در روش‌های اسپاینال و اپیدورال، داروی بی حسی از کنار نخاع به بدن مادر تزریق می‌شود یا به صورت مستقیم به اعصاب تزریق می‌گردد، که باعث می‌شود سیگنال‌های درد به مغز منتقل نشوند. زایمان سزارین با بی حسی تقریباً ۳۰ تا ۴۰ دقیقه طول می‌کشد و مادر هیچ گونه دردی را در طی این فرآیند احساس نمی‌کند. از جمله مهمترین مزایای این روش، ارتباط فوری مادر و جنین پس از تولد است که به کمک این روش به وجود می‌آید.
کدام روش بی حسی در زایمان سزارین موثرتر است؟
روش کم خطر بیهوشی، روش بی حسی موضعی است که در آن داروی بی حسی به بصل‌النخاع تزریق می‌شود؛ این روش هیچ تغییری در حرکت مادر ایجاد نمی‌کند و تنها باعث کاهش درد می‌شود.
زایمان طبیعی با بی حسی
زایمان طبیعی با بی حسی موضعی یا نخاعی همچنین باعث تسهیل فرآیند زایمان و به دنیا آمدن نوزاد می‌شود، با این حال، این روش نیز در مواردی احتمال وقوع عوارض را داراست. در مرحله‌ی آخر، ممکن است مادر ناتوانی در ایجاد فشار برای خروج نوزاد را تجربه کند که در این صورت، استفاده از ابزارهای کمکی مانند وکیوم مورد نیاز است. با وجود این، به دلیل کاهش دردی که مادر در زمان زایمان تجربه می‌کند، این روش به عنوان یک روش مؤثر برای مدیریت درد زایمان مورد توجه قرار می‌گیرد.
آیا زایمان طبیعی با بی حسی بدون درد است؟
بله، استفاده اصلی از این روش، برطرف کردن درد بدون استفاده از بیهوشی عمومی است، که این باعث می‌شود فرآیند زایمان طبیعی یا سزارین بدون هیچ گونه دردی انجام شود.
این روش برای چه افرادی مناسب است؟
این روش تقریباً برای افرادی مناسب است که از لحاظ سلامتی عمومی بهترین وضعیت را دارند؛ زیرا این روش تجربه دردناک وضع حمل را به یک تجربه لذت بخش بدون درد تبدیل می‌کند.
این روش برای چه افرادی مناسب نیست؟
خانم‌هایی که با مشکلاتی مانند آنوریسم نخاعی، عفونت پوستی سیستمیک یا موضعی، حساسیت به داروها، یا مشکلات انعقادی روبرو هستند، یا افرادی که با افزایش فشار داخل جمجمه روبرو هستند، مناسب برای استفاده از زایمان با بی حسی نیستند.
مزایای زایمان با بی حسی
از مزایای بارز این روش، به خصوص در سزارین، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عدم نیاز به مسکن‌های قوی پس از جراحی.
- کاهش حساسیت به گیجی پس از عمل.
- امکان شیردهی فوری برای مادر.
- کاهش تعداد موارد تهوع و استفراغ پس از عمل.
- شروع سریعتر به تغذیه پس از جراحی.
- بی حسی موضعی استفاده شده در این روش تأثیری مخرب بر روی قلب و عروق ندارد.
هر چند که زایمان طبیعی یا سزارین با بی حسی نسبت به بیهوشی عمومی مزایای بیشتری دارند و مادر درد کمتری را تجربه می‌کند، اما انتخاب روش وضع حمل به تشخیص دکتر زنان یا متخصص مامایی و به وضعیت مادر و جنین بستگی دارد. بنابراین، در دوران حاملگی، بهتر است تحت نظر متخصص مامایی و با مشورت دکتر زنان، بهترین روش متناسب با شرایط خود را انتخاب کنید.
روش انجام زایمان با بی حسی
این روش به این صورت است که متخصص بیهوشی سوزنی را وارد ستون فقرات می‌کند و ماده بی حسی تزریق می‌شود، سپس سوزن را بیرون می‌کشد. در تزریق اول بی حسی، معمولا بیمار احساس سوزش بدون درد دارد و به تدریج توان حرکت کمر و انگشتان پا از بین می‌رود اما جای نگرانی نیست زیرا بلافاصله پس از ، از بین رفتن اثر بی حسی، توانایی حرکت دوباره باز می‌گردد.
بسته به میزان داروی مصرف شده بی حسی بیمار متفاوت است. در زایمان طبیعی با بی حسی نخاعی مادر امکان جابه‌جایی در تخت را دارد و می‌تواند انقباضات را احساس کند. اما در سزارین با بی حسی نخاعی، مادر اصلا قادر به حرکت دادن پاها نبوده و زیر شکم به پایین بدون احساس می‌شود.
مراقبت‌های بعد از زایمان با بی حسی
پس از این روش، بهتر است دستورات مراقبتی زیر را رعایت کنید:
- از بالش استفاده نکنید.
- در ۲۴ ساعت اول پس از بی حسی نخاعی، به پشت نخوابید.
- مایعات زیاد مصرف کنید.
- حس پاها به تدریج برمی‌گردد. بنابراین، با کمک دیگران بایستید و راه بروید.
- ممکن است پس از بی حسی نخاعی، سردردی احساس کنید که باید ظرف ۲۸ تا ۴۸ ساعت بعد برطرف شود. در صورت ادامه‌ی سردرد، باید به پزشک مراجعه کنید.
عوارض و خطرات زایمان با بی حسی
به طور کلی، بی حسی معمولاً عوارض جدی و خطرناکی برای مادر و جنین ایجاد نمی‌کند؛ با این حال، برخی از عوارض نادر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- احتمال عفونت مانند مننژیت یا آبسه.
- آسیب دیدن نخاع ناشی از تماس مستقیم با سوزن.
- ایسکمی طناب نخاعی.
- هماتوم در کانال مهره‌ای.
- آسیب به عصب‌های محیطی.
خطرات پتانسیلی سزارین با بی حسی نخاعی شامل موارد زیر می‌شوند:
۱. کاهش فشار خون: بی حسی نخاعی ممکن است منجر به کاهش فشار خون شود که در برخی از موارد نیاز به درمان دارد.
۲. احتباس ادرار: بعد از عمل، ممکن است ادرار در مثانه احتباس شود که نیازمند مداخله پزشکی است.
۳. سردرد: این یکی از عوارض شایع بی حسی نخاعی است که معمولاً در ناحیه سر قرار می‌گیرد و به طور معمول پس از چند روز بهبود می‌یابد.
۴. خارش: برخی از بیماران پس از بی حسی نخاعی ممکن است احساس خارش در پوست خود کنند که معمولاً بدون عوارض جدی است.
عوارض بی حسی اپیدورال در زایمان طبیعی
اگرچه اپیدورال روشی امن برای مادر و جنین است، اما همانطور که در تمامی روش‌های پزشکی دیگر، این روش هم ممکن است عوارض داشته باشد:
- مشکلات تنفسی: در برخی موارد، اپیدورال ممکن است منجر به مشکلات تنفسی شود که نیاز به مداخله پزشکی دارد.
- تب: بعضی از بیماران پس از اپیدورال ممکن است تب داشته باشند که نیاز به ارزیابی و درمان دارد.
- سرگیجه: این یکی از عوارض شایع اپیدورال است که معمولاً پس از چند روز بهبود می‌یابد.
- حالت تهوع: برخی از بیماران پس از اپیدورال ممکن است حالت تهوع را تجربه کنند که به طور عمومی با داروهای ضد تهوع درمان می‌شود.
- درد کمر: ممکن است پس از اپیدورال، برخی از بیماران درد در ناحیه کمر خود را تجربه کنند که معمولاً با دارو مدیریت می‌شود.
۶. لرز: بعضی از بیماران پس از اپیدورال ممکن است لرزیدن بدن را تجربه کنند که معمولاً طی چند ساعت بهبود می‌یابد.
زایمان با بی حسی یا بیهوشی؟
در مقایسه با بیهوشی عمومی، زایمان با بی حسی نخاعی دارای مزایایی است. بیهوشی عمومی ممکن است نیازمند حمایت تنفسی و دستگاه اکسیژن باشد و هر تأخیری ممکن است عوارض جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد. از طرفی، در زایمان با بی حسی نخاعی، داروی بی حسی به مادر و نوزاد منتقل نمی‌شود و بنابراین اثرات منفی آن بر روی نوزاد کمتر است.
زایمان با بی حسی در مقایسه با زایمان با بیهوشی دارای مزایایی است که می‌توان آن‌ها را به شرح زیر برشمرد:
۱. تنفس مادر با مشکلی روبرو نمی‌شود، به راحتی نفس می‌کشد و عارضه‌ای ایجاد نمی‌شود. در مقابل، در زایمان با بیهوشی نیاز به حمایت تنفسی و اکسیژن است و در صورت تأخیر در ارائه اکسیژن، ممکن است عوارض خطرناکی به وجود آید.
۲. داروی بی حسی برای نوزاد خطری ندارد، اما در زایمان با بیهوشی، داروی بیهوشی از مادر به جفت و نوزاد منتقل می‌شود که ممکن است اثرات منفی را بر روی نوزاد داشته باشد.
هزینه زایمان با بی حسی نیز به فاکتورهایی از جمله بیمارستان یا کلینیک، دکتر زنان یا متخصص مامایی و مکان جغرافیایی بستگی دارد و اغلب تحت پوشش بیمه نیست. این هزینه متغیر است .
برای انتخاب بهترین روش زایمان، مشورت با متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی ضروری است. افرادی که سابقه حساسیت دارویی، استفاده از داروهای رقیق کننده خون، عفونت خونی یا پوستی در ناحیه کمر، یا اختلال انعقاد خون دارند، ممکن است برای زایمان با بی حسی مناسب نباشند.
اگر به دنبال اطلاعات بیشتر درباره مزایا و معایب زایمان با بی حسی هستید، می‌توانید با متخصص زنان و زایمان یا دکتر مامایی مشورت کنید.
.
دیدگاهتان را بنویسید