درمان خانگی و دارویی یبوست در بارداری:علل+عوارض آن!
یبوست در دوران بارداری: علت‌ها و راه‌های درمان
طبیعت کارکرد روده در افراد مختلف متفاوت بوده و یبوست به معنای کاهش تعداد مدفوع‌ها به زیر سه بار در هفته و یا دفع مدفوع‌های سفت و سخت است. در صورت تجربه یبوست، ممکن است دفع مدفوع برایتان دشوار و دردناک باشد و نیاز به تلاش بیشتری داشته باشید. برخی افراد ممکن است حتی پس از دفع، احساس نکردن تخلیه کامل روده داشته باشند و دچار نیاز به دفع بیشتر شوند.
آمارها نشان می‌دهند که یکی از هر چهار زن باردار با مشکل یبوست روبرو می‌شود، اما این مشکل به طور معمول با پیشرفت بارداری بهبود می‌یابد. با توجه به اینکه زنان در دوران بارداری نمی‌توانند به طور آزادانه از داروهای ملین یا مسهل استفاده کنند، بهتر است با افزایش مصرف مایعات، میوه و سبزیجات از وقوع یبوست پیشگیری کنند. همچنین، درمان‌های خانگی نیز می‌توانند به رفع یبوست در دوران بارداری کمک کنند. در ادامه به علل بروز این مشکل و راه‌های مختلف درمان آن پرداخته خواهد شد.
نشانه‌ها و علل یبوست در بارداری
یبوست در دوران بارداری می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی مانند رژیم غذایی با فیبر کم، عوارض داروهای مولتی‌ویتامین، تغییرات هورمونی در دوره بارداری و غیره باشد. اغلب این مشکل در اوایل بارداری ظاهر می‌شود و با تثبیت سطح هورمون‌ها و تغییرات در رژیم غذایی بهبود می‌یابد.
عواملی که می‌توانند به عنوان علل احتمالی بروز یبوست در دوران بارداری مطرح شوند عبارتند از:
- تغییرات هورمونی: در اوایل بارداری، افزایش هورمون پروژسترون می‌تواند حرکت مدفوع را کند و باعث یبوست شود، زیرا این هورمون باعث افزایش جذب آب توسط روده بزرگ می‌شود.
- مولتی‌ویتامین‌ها: مصرف ویتامین‌های دوران بارداری که غنی از آهن و کلسیم هستند، می‌تواند به ویژه در صورت مصرف مداوم آهن، باعث یبوست شود.
- داروهای دوران بارداری: برخی داروهای تجویز شده برای کنترل تهوع و استفراغ، رفع رفلاکس یا سوزش سردل و حتی داروهای ضد اسید، می‌توانند عوارض جانبی یبوست داشته باشند.
- فشار رحم به روده: در طول بارداری، افزایش اندازه رحم می‌تواند به روده فشار وارد کند و حرکت مدفوع را مشکل‌تر کند، به‌خصوص در حالت‌های دوقلویی یا چندقلویی!
باوجود اینکه بیشتر موارد یبوست در دوران بارداری به عوامل بیولوژیکی برمی‌گردد و نشانه بیماری جدی نیست، اما در صورت مشاهده خون در مدفوع یا نگرانی‌های دیگر، بهتر است به پزشک متخصص زنان و زایمان یا پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.
عوارض یبوست در بارداری
در صورت یبوست در بارداری نگران نباشید زیرا علائم ناراحتی روده مادر به نوزاد منتقل نمی‌شود. یبوست در اغلب موارد به صورت موقت است و بدون درمان یا با درمان محدود، بهبود می‌یابد. با این حال، در موارد نادر، یبوست ممکن است طولانی‌مدت باشد و باعث نهفتگی مدفوع شود که ممکن است نیاز به مداخله پزشکی داشته باشد.
در صورت عدم مدیریت این وضعیت، ممکن است عوارضی مانند نفخ، ناراحتی معده، شقاق مقعد، هموروئید (بواسیر) یا افتادگی رکتوم رخ دهد. بنابراین، مدیریت یبوست در بارداری ضروری است. خوشبختانه، روش‌های مؤثری برای درمان سریع یبوست در دسترس هستند.
استفاده مداوم از ملین‌ها ممکن است باعث تنبلی روده بزرگ و تشدید وضعیت شود، همچنین می‌توانند منجر به عدم تعادل الکترولیت در برخی افراد شوند، به ویژه افرادی که مشکلات سلامتی دیگری مانند دیابت یا بیماری کلیوی دارند. قبل از استفاده از هر نوع ملین، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
درمان یبوست در بارداری
اگر به دنبال راهکارهای درمانی برای یبوست در دوران بارداری هستید، ابتدا تغییراتی در سبک زندگی خود اعمال کنید. در صورت نیاز به درمان دارویی، همیشه با مشاوره پزشک خود عمل کنید. استفاده از ملین‌ها تحت نظر پزشک می‌تواند گزینه‌ای امن باشد، اما ممکن است به عوارض جانبی مانند درد شکم و اسهال در بارداری منجر شود.
راهکارهای درمان یبوست در بارداری
روش‌های خانگی برای مدیریت یبوست در بارداری
تجربه نشان داده است که استفاده همزمان از روش‌های زیر می‌تواند به طور قابل توجهی در درمان یبوست در دوران بارداری کمک کند:
- افزایش میزان فیبر غذایی:
مصرف مکمل‌های فیبر یا افزایش مصرف مواد غذایی حاوی فیبر مانند میوه‌ها، سبزیجات، سبوس و غلات کامل می‌تواند عبور مدفوع را تسهیل کرده و در درمان یبوست موثر باشد. بزرگسالان نیاز دارند روزانه بین ۲۸ تا ۳۴ گرم فیبر مصرف کنند.
- افزایش مصرف مایعات:
نوشیدن آب به میزان کافی برای نرم نگهداشتن مدفوع و آسانی دفع آن اهمیت دارد. می‌توانید به جای آب، سوپ‌های رقیق، چای، آب میوه یا سبزیجات را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- افزایش فعالیت روزانه:
فعالیت ورزشی منظم و تایید شده توسط پزشک می‌تواند به حرکات منظم روده کمک کرده و در رفع یبوست مؤثر باشد. اگر امکان انجام ورزش منظم ندارید، حداقل هر روز پیاده‌روی ملایم را در برنامه خود قرار دهید.
- مصرف پروبیوتیک‌ها:
پروبیوتیک‌ها که حاوی میلیون‌ها باکتری مفید برای روده هستند، می‌توانند به بهبود حرکات روده کمک کنند. غذاهایی مانند ماست، پنیر و دوغ می‌توانند منابع خوبی برای پروبیوتیک‌ها باشند، همچنین مکمل‌های پروبیوتیک نیز در دسترس هستند.
روش‌های پزشکی برای درمان یبوست در بارداری
اگر روش‌های خانگی موفقیت آمیز نبودند، مشاوره با پزشک متخصص زنان و زایمان برای روش‌های پزشکی مناسب می‌تواند لازم باشد. برخی از پزشکان در صورت نیاز به مصرف ویتامین‌های حاوی آهن کمتر توصیه می‌کنند تا عوارض یبوست کمتری بر روی بدن بارداری داشته باشد.
درمان یبوست در بارداری
برای درمان پزشکی سریع یبوست در بارداری اغلب از ملین‌ها استفاده می‌کند که تجربه نشان داده است می‌توانند دستشویی را آسان‌تر و راحت‌تر کنند. این داروها به‌طور کلی در دوران بارداری و شیردهی مصرف می‌شوند، اما قبل از هر مصرف دارویی در این مدت، حتماً با داروساز یا پزشک خود مشورت کنید. بر اساس مطالعات، استفاده از شیاف، قرص‌ها یا پودرهای زیر در درمان یبوست در بارداری خطری ندارد:
ملین‌های حجم‌دهنده: این داروها شامل پودر پسیلیوم، متیل سلولز و پلی‌کربوفیل هستند که به جذب بیشتر آب توسط مدفوع کمک می‌کنند، این امر باعث نرم و راحت‌تر شدن مدفوع می‌شود و دفع آن را آسان‌تر می‌کند، همچنین فیبر غذایی همین تأثیر را دارد.
ملین‌های روان‌کننده: این گونه داروها یک پوشش لغزنده به مدفوع اضافه کرده و در نتیجه خروج راحت‌تر مدفوع از بدن را تسهیل می‌دهند. شیاف گلیسیرین نمونه‌ای از این دسته می‌باشد.
ملین‌های اسمزی: این داروها علاوه بر بازجذب بیشتر آب در روده‌ها برای نرم‌تر شدن مدفوع، در تحریک انقباضات بیشتر روده نیز مؤثر هستند که منجر به خروج سریع‌تر مدفوع می‌شود. مصرف زیاد ملین‌های اسمزی می‌تواند باعث گرفتگی و نفخ شکم شود. پلی‌اتیلن گلیکول و هیدروکسید منیزیم از جمله انواع آن هستند.
به‌همین‌دلیل، انواع داروهای یبوست برای بارداری ممکن است باعث انقباضات رحمی در برخی از خانم‌ها شوند، بنابراین قبل از استفاده از هر نوع دارویی، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.
درمان یبوست در بارداری به روش‌های طب سنتی
درمان یبوست در بارداری با استفاده از روش‌های طب سنتی در سه ماه اول و پس از آن، رویکردهای جالبی دارد. این شامل:
درمان یبوست در بارداری با روغن زیتون: روغن زیتون به عنوان یک ملین روان‌کننده طبیعی، با ایجاد پوشش روغنی در اطراف مدفوع، خروج آن را تسهیل می‌کند.
درمان یبوست در بارداری با انجیر: انجیر مانند آلو، دارای فیبر غذایی بالایی است که با جذب آب، مدفوع را حجیم و نرم می‌کند.
درمان یبوست در بارداری با خاکشیر: خاکشیر و تخم شربتی به عنوان یکی از بهترین ملین‌های اسمزی طبیعی، با بازجذب بیشتر آب در روده‌ها و تحریک انقباض ماهیچه‌های روده، خروج مدفوع را راحت‌تر می‌کنند.
زمان مراجعه به پزشک
یبوست در بارداری می‌تواند ناراحت‌کننده باشد، به ویژه که مادر همزمان از عوارض دیگری نیز رنج می‌برد. در صورت بروز هر یک از علائم زیر، به پزشک متخصص زنان و زایمان یا پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید:
– حالت تهوع
– درد در قسمت دل
– استفراغ
– یبوست که بیش از ۱ تا ۲ هفته ادامه دارد
– خونریزی از مقعد یا راست‌روده
– بی‌نتیجه بودن مصرف ملین‌ها
.
دیدگاهتان را بنویسید