تشخیص و درمان رفلاکس نوزاد

درمان رفلاکس نوزاد یکی از موضوعات مهمی است که بسیاری از خانواده‌ها نگران این مشکل هستند. رفلاکس در نوزادان معمولاً یک مشکل طبیعی است و نیاز به درمان دارند، زیرا به مرور زمان این مشکل از بین می‌رود. گاهی نوزاد به عوارض جدی ناشی از رفلاکس دچار می‌شود که نیاز به درمان دارد. در این مقاله به علائم و درمان رفلاکس نوزاد می‌پردازیم.

در زمان تولد، بسیاری از اعضای بدن نوزاد هنوز کامل تکمیل نشده و در مدت زمان اولیه زندگی تدریجاً رشد می‌کنند. یکی از این اعضا، اسفنکتر انتهایی مری است؛ این عضو در نوزادان شل و ناکارآمد است. این اسفنکتر بعد از تولد به تدریج بهبود می‌یابد و وظیفه آن جلوگیری از بازگشت غذا از معده به مری است.بنابراین، بعضی از نوزادان بعد از شیرخوردن ممکن است مقداری از شیر را بالا بیاورند، که به عنوان “رفلاکس” شناخته می‌شود.

این مسأله در ماه‌های اولیه زندگی بسیار معمول است و در بعضی از شیرخواران در 6 یا 7 ماهگی هم ادامه دارد. با توجه به تکاملی اسفنکتر، بالا آوردن شیر توسط نوزادان کاملاً طبیعی است و نیازی به درمان ندارد. این ممکن است با خرخر گلو یا سرفه همراه شود؛  اما در بعضی از نوزادان شیر به صورت کامل بیرون نمی‌آید که نوزاد با نشانه‌های دیگری نظیر سرفه و امتناع از شیرخوردن دارند، به این نوع رفلاکس، رفلاکس  پنهان می‌گویند.

رفلاکس نوزاد چیست؟

رفلاکس معده در نوزادان عارضه‌ای است که برای اکثر نوزادان رخ می‌دهد و در اکثر موارد نیاز به نگرانی ندارد. حدود ۷۰ تا ۸۵ درصد از نوزادان تا سن ۲ ماهگی دچار رفلاکس می‌شوند. علائم رفلاکس نوزاد اغلب تا ۱۲ تا ۱۴ ماهگی برطرف می‌شود.در دستگاه گوارش، عضله‌ای به نام دریچه وجود دارد که از رفتن غذا از معده به مری جلوگیری می‌کند. اما عضله تحتانی مری در نوزادان به طور کامل رشد نکرده و نمی‌تواند از برگشت غذا از معده به مری جلوگیری کند. این مسئله تا سن 18 ماهگی نگران‌کننده نیست. در صورت نگرانی و نیاز به مشاوره، می‌توانید با متخصص اطفال صحبت کنید.

انواع رفلاکس نوزاد

رفلاکس در نوزادان می‌تواند به شکل‌ها و علائم مختلفی اتفاق بیافتد، و برخی از انواع رفلاکس در نوزادان شامل موارد زیر می‌شوند:

1. رفلاکس پنیری (معده‌پنیری): این نوع رفلاکس زمانی اتفاق می‌افتد که شیر نوزاد با اسید معده ترکیب می‌شود و در نتیجه حالتی پنیری به خود می‌گیرد. این ممکن است با بالا آمدن شیر پنیری همراه باشد.

2. رفلاکس پرخوری: این نوع رفلاکس در نتیجه غذادادن نوزاد به مقدار زیادی رخ می‌دهد. ممکن است به علت دفعات زیادی که نوزاد غذا می‌خورد، معده نتواند بازیافت کامل انجام دهد.

3. رفلاکس پرشی: در این نوع رفلاکس، نوزاد غذا را تف‌کرده و از مری به خارج دهان بیرون می‌آورد. این اغلب با استفراغ همراه است و نیاز به رسیدگی دارد.

رفلاکس نوزادان به طور معمول بعد از تولد اتفاق می‌افتد و تا مدت زمانی ادامه دارد. در اکثر موارد، این مسأله با رشد نوزاد به تدریج بهبود می‌یابد. اگر شما نگرانی در مورد درمان رفلاکس نوزاد و یا علائم جدی‌تری آن زیاد باشد؛ مشورت با پزشک فوق‌تخصصی اطفال برای درمان رفلاکس نوزاد توصیه می‌شود.

سه تکنیک مهم برای جلوگیری از رفلاکس

• کودک خود را به حالت آروغ زدن بغل بگیرید. آروغ زدن مکرر فشار در شکم  کودک را کاهش می‌دهد و از رفلاکس جلوگیری کند. برای کمک به تسکین گاز و جلوگیری از رفلاکس، آروغ کودک خود را هر یک تا دو ساعت بعد از شیر خوردن بگیرید.
• کودک خود را صاف نگه دارید. نگه داشتن کودک در وضعیت عمودی می‌تواند به تسکین و جلوگیری از رفلاکس کمک کند زیرا نیروی جاذبه محتویات معده او را پایین نگه می‌دارد. پس از اینکه به او غذا دادید، مطمئن شوید که او را به مدت 20 تا 30 دقیقه در حالت ایستاده نگه دارید و او را تکان ندهید.
• وضعیت خوابیدن کودک  را تغییر دهید. پزشکان توصیه می کنند که نوزادان به پشت بخوابند تا خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را به حداقل برسانند؛  با این حال، این وضعیت ممکن است برای نوزادان مبتلا به رفلاکس متوسط تا شدید مشکلاتی ایجاد کند، قبل از تغییر وضعیت خواب کودک، حتما با پزشک خود صحبت کنید.

علائم رفلاکس در نوزادان

• بالاآوردن شیر: نوزاد ممکن است شیر را در طول یا بعد از شیردهی بالا بیاورد. این معمولاً به صورت  شکل پنیری یا اسیدی اتفاق می‌افتد.
• سرفه و سکسکه: نوزاد ممکن است در طول شیرخوردن سرفه کند یا سکسکه بزند.
• بی‌قراری: نوزادان با رفلاکس ممکن است در زمان شیرخوردن بی‌قراری و عدم آرامش نشان دهند.
• گریه‌کردن: رفلاکس می‌تواند به گریه‌کردن نوزاد در طول شیردهی منجر شود.
• عفونت‌های مکرر گوش: به دلیل بازگشت محتوای معده به جلوی حلقه لارینکس، نوزادان ممکن است عفونت‌های مکرر گوش داشته باشند.
• عدم گرفتن وزن: در بعضی موارد، نوزادان به دلیل رفلاکس نمی‌توانند غذای کافی را به معده بفرستند، که منجر به عدم گرفتن وزن مطلوب می‌شود.

تشخیص رفلاکس نوزاد

برای تشخیص و درمان رفلاکس نوزاد، پزشک ممکن است از روش‌ها و آزمون‌های مختلفی استفاده کند. شما می‌توانید علائمی مانند تعداد دفعات استفراغ نوزاد، حجم استفراغ، ناراحتی نوزاد، گریه‌های زیاد، سکسکه، تلاش نوزاد برای تنفس، تغییر رنگ صورت حین غذا خوردن، ناراحتی بدون دلیل و ناتوانی نوزاد در غذا خوردن را به پزشک خود اطلاع دهید. پزشک نیز وزن‌گیری نوزاد را برای ارزیابی وضعیت او در نظر می‌گیرد.

در صورت لزوم، پزشک متخصص از روش‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی معده به مری و یا رادیوگرافی برای بررسی عمقی‌تر مشکلات مری و معده نوزاد استفاده کند. همچنین، در موارد خاص‌تر، از پی‌ اچ سنج مری برای اندازه‌گیری شدت اسیدیته مواد غذایی موجود در مری نوزاد استفاده می‌شود. تازه‌ترین تکنولوژی‌ها و آزمایش‌های مورد استفاده پزشکان می‌توانند به تشخیص دقیق‌تر و درمان رفلاکس نوزاد کمک کنند.