مهمترین دلایل سردرد بعد از زایمان

سردرد بعد از زایمان، یکی از مشکلات رایجی است که بسیاری از خانم‌ها پس از زایمان با آن مواجه می‌شوند. این سردرد ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی، اختلالات خواب، استرس و یا عوارض جراحی زایمان باشد. علائم سردرد بعد از زایمان می‌تواند از درد شدید سر شروع شده تا حساسیت به نور و صدا، تهوع و استفراغ ادامه داشته باشد.

در صورت عدم درمان، ممکن است اثرات مخرب جسمی و روحی را برای خانم‌ها به وجود بیاورد بر روی کیفیت زندگی تأثیر بگذارد. برای درمان و پیشگیری از سردرد پس از زایمان، مشاوره با کارشناس زنان و زایمان برای تشخیص دقیق علت سردرد الزامی است؛ همچنین، مدیریت استرس، تنظیم الگوی خواب و تغذیه سالم نیز می‌توانند در پیشگیری از این عارضه موثر باشند.

سردرد پس از زایمان چیست؟

سردرد پس از زایمان یکی از اختلالات شائع بعد از بارداری است و تقریباً ۳۹٪ از زنان پس از زایمان با این عارضه مواجه می‌شوند. این سردرد از هفته اول پس از زایمان  شروع می‌شود و تا شش هفته پس از زایمان نیز ادامه دارد. سردرد پس از زایمان به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: سردرد اولیه و سردرد ثانویه.

سردرد اولیه: این نوع سردرد خطرناک نبوده و ناشی از عواملی مانند تورم رگ‌های خونی، ماهیچه‌ها، اعصاب گردن و سر است که موجب میگرن، سردردهای تنشی و سردردهای خوشه‌ای می‌شود.

سردرد ثانویه: این نوع سردرد نسبت به نوع اول جدی‌تر است و به موجب آسیب به سر و گردن، عفونت مغزی یا فشارخون بالا ایجاد می‌شود.

مهم‌ترین گام در مدیریت سردرد پس از زایمان، مشاوره با پزشک است. پزشک می‌تواند علت سردرد را تشخیص دهد و اقداماتی مانند مدیریت و تنظیم الگوی خواب و تغذیه سالم را انجام دهد.

پیشنهاد میکنم مقاله: عوارض پس از زایمان مطالعه کنید

سردردهای پس از زایمان طبیعی و سزارین

سردردهای پس از زایمان طبیعی و سزارین می‌توانند از عوامل مختلفی نشات گیرد. در زایمان طبیعی، سرگیجه و سردرد که به نواحی مختلف بدن، از جمله سر، گردن و لگن فشار وارد می‌کند. این افزایش فشار و همچنین کاهش میزان قندخون از عوامل موثر   درد زایمان طبیعی است.

در زایمان سزارین، هرچند که مادر در طی زایمان درد نمی‌کشد، اما استفاده از بیهوشی و بی‌حس کننده‌ها می‌تواند به سردردهای پس از زایمان منجر شود. این سردردها معمولاً در یک الی دو روز بعد از عمل آغاز می‌شود.

عوارض سردرد بعد از زایمان

سردرد پس از زایمان ممکن است علامتی از عوارض جدی بعد از زایمان باشد که نیاز به توجه و درمان فوری دارد. اگر این سردرد به عنوان یک نوع سردرد ثانویه تشخیص داده شود؛ به همراه علائم خطرناکی ظاهر می‌شوند. از جمله عوارض سردرد بعد از زایمان می‌توان به  موارد زیر اشاره کرد:

• ازدست‌دادن بینایی
• استفراغ
• درد شدید
• افزایش ضربان قلب
• ازدست‌دادن هوشیاری 

این نشانه‌ها ممکن است نشان دهنده مشکلات جدی مانند فشار خون بالا، عفونت مغزی و یا خونریزی در ناحیه مغز باشند.

علل سردردهای پس از زایمان

سردرد پس از زایمان می‌تواند به عوامل متعددی بازگردد. از جمله این عوامل می‌توان به سابقه خانوادگی و وراثت افراد اشاره کرد؛ زیرا برخی افراد این سردرد را از نظر ژنتیک به ارث می‌برند. تغییرات هورمونی نیز در دوره بارداری و زایمان می‌توانند این سردرد را تحت تأثیر قرار دهند، زیرا با کاهش میزان استروژن همراه است.

عوامل دیگری که ممکن است سردرد پس از زایمان را تسریع کنند عبارتند از کمبود آب در بدن که ممکن است به دلیل توجه ناکافی به نیازهای آبی بعد از زایمان رخ دهد. کم خوابی ناشی از نیازهای نوزاد و فشارهای ذهنی مادر، خستگی بارداری و شیردهی که می‌تواند باعث افزایش ترشح هورمون‌های مرتبط با آن شود. استرس و افسردگی پس از زایمان ممکن است تأثیرگذار بسیاری داشته باشند. 

در صورتی که سردرد با افزایش فشار خون مرتبط باشد، اندازه‌گیری فشار خون شما ضروری است. برای تشخیص پره‌اکلامپسی، که یکی از علل جدی سردرد پس از زایمان است، نیاز به بررسی فشار خون و علائم دیگر دارید.

متخصص مغز و اعصاب می‌تواند در تشخیص علت این سردرد به شما کمک کند. همچنین، متخصص زنان و زایمان نیز ممکن است در تشخیص و درمان این مسئله نقش داشته باشد. برای ارتباط با این پزشکان، می‌توانید از طریق سایت دکترتو و از امکانات مشاوره آنلاین و تلفنی استفاده کنید.

تشخیص سردرد پس از زایمان

برای تشخیص سردرد پس از زایمان از روش‌هایی چون آزمایش خون، سی‌تی‌اسکن و ام‌آرآی انجام می‌شود. علاوه بر این، بررسی علائم و سوابق پزشکی شما نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در صورتی که سردرد با افزایش فشار خون مرتبط باشد، اندازه‌گیری فشار خون شما ضروری است. 

متخصص مغز و اعصاب می‌تواند در تشخیص علت این سردرد به شما کمک کند. همچنین، متخصص زنان و زایمان نیز در تشخیص و درمان این مسئله نقش مهمی دارد.

درمان سردردهای بعد از زایمان

به روش دارویی

• در سردردهای اولیه پس از زایمان، معمولاً از داروهای مسکن مانند استامینوفن، پروفن، آسپرین، ناپروکسن و داروهایی برای کنترل سرگیجه و حالت تهوع استفاده می‌شود.
• در سردردهای ثانویه، پزشک پس از انجام معاینات و تست‌های لازم، ممکن است از درمان‌های دارویی پیچیده‌تر مانند داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی یا داروهای کنترل فشار خون استفاده کند.

به روش خانگی

• درمان در خانه به عنوان یک گزینه غیر دارویی نیز برای سردردهای اولیه موثر است. استراحت، مصرف آب به مقدار کافی و کاهش استرس از جمله راهکارهای کاهش سردرد بعد از زایمان هستند.
• تکنیک‌های تنفسی، مدیتیشن، یوگا و ماساژ نیز می‌توانند به کاهش سردرد کمک کنند.

در هر صورت، همواره مشورت با پزشک مسئول و پیروی از دستورات او در مورد درمان مناسب و ایمن از اهمیت بالایی برخوردار است.

کلام آخر

سردرد بعد از زایمان، یک مشکل شایع است که ممکن است ناشی از تغییرات هورمونی، عوارض جراحی، کمبود خواب، استرس، کم آبی بدن و عوامل محیطی باشد. این سردرد می‌تواند از نوع اولیه یا ثانویه باشد و نیاز به تشخیص دقیق و مدیریت توسط متخصصان دارد. استفاده از داروهای مسکن، مدیریت استرس، تنظیم الگوی خواب و روش‌های غیردارویی از جمله راهکارهای درمانی است. در هر صورت، مشاوره با پزشک برای تشخیص دقیق و درمان مناسب از اهمیت زیادی برخوردار است.