علل پوکی استخوان در زنان باردار

علل پوکی استخوان در زنان باردار به عوامل مختلفی بستگی دارد. این علل باید سریعا شناسایی شوند تا موجب صدمات ناگهانی برای مادر و جنین نشود. پوکی استخوان یا اصطلاح استئوپروز به کاهش تدریجی تراکم استخوان می‌گویند که به دنبال آن شکننده‌تر شدن بافت استخوان، اتفاق می‌افتد.

این بیماری در بین زنان بیش‌تر از مردان شیوع داشته و اغلب زنان در سنین 45 سالگی یا بالاتر به آن مبتلا می‌شوند. همچنین بارداری یکی از مراحلی است که زنان  تغییرات زیادی را در بدن خود احساس می‌کنند. در این مقاله به بررسی علل پوکی استخوان در زنان باردار می‌پردازیم. تا انتهای مقاله ما را همراهی کنید.

بررسی میزان پوکی استخوان در بین افراد جامعه

در مجموع عوامل مختلفی در ابتلا به بیماری پوکی استخوان نقش دارند که طی سالیان گذشته بارها مورد تحقیق و بررسی قرار گرفته‌اند. سن، جنس، چاقی و بی‌تحرکی، مصرف قهوه، سیگار، الکل و مصرف برخی داروها ازمهم‌ترین عوامل ایجاد پوکی استخوان هستند.

طی سالیان گذشته تحقیقات گسترده‌‎ای در زمینه‌ی پوکی استخوان انجام شده که نشان می‌دهد، زنان بیش‌تر از مردان در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند. علت این عارضه، تفاوت در میزان ذخیره‌ی کلسیم در بدن زنان و مردان است. در واقع هورمون‌های مردانه بیش از هورمون‌های زنانه، موجب ذخیره‌ی کلسیم در استخوان‌ها می‌شوند.

همچنین این ذخیره‌ی استخوانی اغلب در مردان به مدت طولانی‌تری دست نخورده باقی می‌ماند زیرا خانم‌ها به طور متوسط از سن 50 سالگی یائسه شده و دیگر هورمون‌های زنانه را – که نقشی مهم در بازسازی استخوان و دخیره‌ی کلسیم دارند – نخواهند داشت.

پوکی استخوان چیست؟

پوکی استخوان یکی از مشکلاتی است که به ویژه در خانم‌ها با سنین ۴۵ سالگی و بالاتر رخ می‌دهد و به مرور زمان استحکام استخوان‌ها را کاهش می‌دهد. این مشکل می‌تواند برای خانم‌ها منجر به مشکلات جدی از جمله شکستگی استخوان‌ها شود. بسیاری از افراد ممکن است از اهمیت این مسئله بی‌آگاه باشند.

پوکی استخوان یا اصطلاحا استئوپروز یکی از بیماری‌های شایع دوران میانسالی و سالمندی است که به فقدان تدریجی کلسیم و سایر مواد معدنی استخوان می‌گویند. در واقع عواملی مانند کمبود ویتامین D، کمبود مواد معدنی از جمله کلسیم و فسفر می‌تواند احتمال ریسک ابتلا به آن را افزایش دهد.

بارداری‌های متعدد ممکن است باعث افزایش خطر پوکی استخوان در زنان شود؛ زیرا هر بارداری حدود 1 گرم از ذخیره کلسیم مادر را مصرف می‌کند. این مسئله می‌تواند منجر به اُستئو پروز شود که با درمان‌ قابل برگشت است. افزون بر این، برخی زنان بعد از بارداری و بدون دلیل آشکار، شکستگی‌های استخوان را تجربه می‌کنند.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که ارتباطی بین پوکی استخوان و بارداری وجود دارد که ممکن است به پوکی استخوان زودرس منجر شود. در صورت نیاز به مکمل‌ها و پیشگیری از شکستگی، مراجعه به کارشناس ماما توصیه می‌شود.

پوکی استخوان در مادران نوجوان در دوران بارداری رخ می‌دهد؟

مادران نوجوان به دلیل رشد و تکامل استخوانی وابسته به مواد غذایی هستند و بیش‌ترین مخاطرات از دست رفتن توده استخوانی در دوران بارداری و بعد از آن را تجربه می‌کنند. این افراد در رقابت با جنین خود برای دریافت کلسیم برای ساخت استخوان‌ها هستند.

برای جلوگیری از پوکی استخوان در این سنین، توصیه می‌شود که مادران نوجوان از منابع کلسیمی در رژیم غذایی یا مصرف مکمل‌های دارویی استفاده کنند تا نیازهای کلسیم در دوران بارداری و شیردهی را برآورده سازند.

پیشنهاد میکنم مقاله: دلایل سیاهی زیر چشم در دوران بارداری را مطالعه کنید.

دلایل اصلی بروز پوکی استخوان در زنان

همانطور که گفتیم به طور کلی زنان بیشتر از مردان دچار بیماری پوکی استخوان می‌شوند. در جدول زیر می‌خواهیم به دلایل اصلی بروز پوکی استخوان در زنان اشاره کنیم:

علل پوکی استخوان در زنان باردار

همانطور که گفتیم کلسیم و مواد مغذی مورد نیاز جنین در طول بارداری، از مادر تامین شده و در صورتی که در رژیم غذایی وی، کلسیم و ویتامین‌های مورد نیاز وجود نداشته باشد؛ از تجزیه‌ی استخوان‌های او تامین خواهد شد. در این دوران نیاز روزانه‌ی جنین به کلسیم در حدود 30 میلی گرم و نیاز کلی مادر باردار در تمام دوران بارداری، حدود 30 گرم است. لازم به ذکر است نیاز جنین به کلسیم خصوصا در 3 ماه آخر حاملگی افزایش می‌یابد؛ بنابراین توجه به مقدار کلسیم دریافتی در اواخر آن دوران از اهمیت خاصی برخوردار است.

جنین در دوران بارداری مقدار زیادی کلسیم و مواد معدنی را از مادر می‌گیرد.

به نقد از سایت dovepress، هنگامی که پوکی استخوان در دوران بارداری رخ می‌دهد، به آن پوکی استخوان مرتبط با بارداری یا PAO می‌گویند. در این شرایط ساختار داخلی استخوان‌ها، مهره‌های ستون فقرات و لگن گاها نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شود. از آنجایی که PAO بسیار نادر است، به طور معمول قابلیت غربالگری نداشته و اولین علائم بروز آن معمولا درد در کمر یا شکستگی استخوان می‌باشد.

تحقیقات ثابت کرده تغییرات هورمونی در طول دوران بارداری می‌تواند موجب تضعیف استخوان‌ها شود. در این دوران استخوان‌های بدن زنان دچار تغییرات فیزیولوژیکی شده که می‌تواند بر استحکام و سلامت استخوان‌ها تاثیرگذار باشد. همچنین عواملی نظیر فعالیت بدنی کم ، عوامل ژنتیکی و سابقه خانوادگی می‌تواند در استئوپروز بارداری تاثیر بگذارد.

پیشنهاد می‌کنیم مقاله اقدامات قبل از بارداری را مطالعه کنید.

علائم پوکی استخوان در دوران بارداری

احتمال بروز پوکی استخوان در دوران بارداری، اغلب در سه ماهه‌ی سوم بروز می‌کند. علائم اولیه اصولا نامحسوس است و حتی تا زمانی که استخوان شکسته نشود، ممکن است علائمی بروز نکند. با این حال برخی علائم پوکی استخوان در دوران بارداری شامل موارد زیر است:

• کمر دردهای شدید
• شکستگی‌های مهره
• شکستگی‌های غیرمنتظره در استخوان

عوارض پوکی استخوان در دوران بارداری

از عدم توانایی انجام زایمان طبیعی به عنوان یکی از شایع‌ترین و خطرناک‌ترین عوارض پوکی استخوان در مادران باردار می‌توان نام برد. در واقع مادران باردار امکان زایمان به روش طبیعی را ندار‌ند؛ زیرا این امر می‌تواند موجب شکستگی و در‌رفتگی در استخوان لگن و آسیب‌های جدی فراوان به ستون فقرات در آن‌ها باشد.

روش های پیشگیری از پوکی استخوان در دوران بارداری

تا به اینجا بعد از مطالعه‌ی این مقاله نسبت به اهمیت مراقبت از سلامت استخوان‌ها در دوران بارداری، پی بردیم. در این بخش می‌خواهیم به برخی از روش های پیشگیری از پوکی استخوان اشاره کنیم:

• مصرف مکمل‌های غذایی: بسیار مهم و حیاتی است که در دوران بارداری با پزشک خود در مورد میزان و اهمیت مصرف کلسیم از طریق مکمل‌های غذایی مشورت کنید. 
• تغذیه‌ی سالم: تغذیه‌ی مناسب جهت تامین مواد غذایی مورد نیاز برای سلامت استخوان‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. پزشکان همواره مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند محصولات لبنی، سبزیجات و غلات را توصیه می‌کنند.
• فعالیت بدنی منظم: انجام فعالیت بدنی منظم و مناسب در حد مجاز طی دوران بارداری می‌تواند به تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از استئوپروز کمک کند.
• کاهش کم فعالیتی بدن: برخی عوامل مانند استراحت های طولانی موجب تضعیف عضلات و استخوان‌ها می شود. بنابراین ایجاد تعادل میان  استراحت و فعالیت روزانه مهم است.

نتیجه گیری

ما در این مقاله به uلل پوکی استخوان در زنان باردار پرداختیم. در این دوران میتوان با مراجعه به پزشک و رعایت راهکارهایی از قبیل تغذیه‌ی سالم، افزایش تحرک و رعایت سبک سالم زندگی، نسبت به حفظ سلامت استخوان‌ها و جلوگیری از استئوپروز در دوران بارداری قدم‌های مثبتی برداشت. همچنین توصیه می‌شود قبل از بارداری نسبت به انجام آزمایشات سنجش تراکم استخوان اقدام کنید تا از بروز عواقب جبران ناپذیر در آینده جلوگیری شود.