کورتاژ چیست:کاربرد+نحوه انجام+آمادگی قبل و مراقبت ها بعد!
کورتاژ، به عنوان یک روش پزشکی جهت حفظ سلامت رحم، از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. در مواقعی که پس از زایمان، سقط جنین یا به دلیل ابتلا به بیماری‌هایی از جمله سرطان، رحم با بافت اضافه پر می‌شود و نیاز به تخلیه فوری دارد، کورتاژ به عنوان یک روش کمکی مؤثر معرفی می‌شود. در این روش، با استفاده از مکش، بافت‌های اضافی در داخل رحم که ممکن است به عفونت منجر شوند، با دقت بیرون می‌رود.
اگر اخیراً سقط جنین داشته‌اید و پزشک شما به وجود باقیمانده‌ها در بدنتان اشاره کرده یا مشکلات مربوط به رحم دارید، کمک حرفه‌ای کورتاژ را در نظر بگیرید. این روش را تحت نظر یک تخصص‌کار مجرب انجام دهید تا به حداقل رساندن عوارض ممکن بپردازید.
کورتاژ یا به اصطلاح D&C، یک روش جراحی است که برای حذف بافت‌های زائد از داخل رحم به‌کار می‌رود. پزشکان این روش را برای برخی بیماری‌های رحمی مانند خونریزی شدید یا پاکسازی پوشش رحم پس از سقط جنین یا برای انجام سقط به‌کار می‌برند. لازم به ذکر است که در صورتی که این روش برای سقط جنین عمدی انجام شود، از دیدگاه اسلامی جرم و حرام محسوب می‌شود. در ایران، تنها در شرایط خاص، استفاده از کورتاژ برای سقط جنین مورد تأیید قرار می‌گیرد.
در کورتاژ، از ابزارهای کوچک یا داروهایی برای گشودن دهانه رحم استفاده می‌شود. سپس، از ابزار جراحی مانند کورت، که می‌تواند یک ابزار تیز یا دستگاه مکش باشد، برای حذف بافت‌های داخل رحم استفاده می‌شود.
این روش ممکن است به عنوان یک روش تشخیصی یا درمانی برای خونریزی غیرطبیعی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین، ممکن است برای تشخیص علت خونریزی غیرطبیعی یا بیش از حد خونریزی از رحم، تشخیص سرطان یا به عنوان بخشی از روند تحقیقات در زمینه ناباروری به کار گرفته شود.
در روش کورتاژ، از ساکشن برای مکش و حذف محتویات رحم استفاده می‌شود. اگر جنین و بافت‌های دیگر به طور طبیعی دفع نشوند، ممکن است پس از سقط جنین از این روش استفاده شود. زیرا اگر این بافت‌ها به طور کامل حذف نشوند، ممکن است خطراتی مانند عفونت یا خونریزی شدید به وجود آید.
انواع کاربردهای کورتاژ
کورتاژ به طور کلی برای چند هدف مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ یکی برای تشخیص بیماری و دیگری برای درمان بیماری یا به منظور سقط جنین و موارد دیگر. در ادامه به بررسی هر یک از این کاربردها پرداخته خواهد شد.
۱. کورتاژ تشخیصی
پیش از انجام کورتاژ تشخیصی، تیم پزشکی ممکن است به شما بیوپسی آندومتر یا نمونه‌برداری اندومتر را برای تشخیص بیماری پیشنهاد دهد. این نوع نمونه‌برداری در موارد زیر انجام می‌شود:
– برای تشخیص خونریزی غیرعادی رحم که علت آن مشخص نیست.
– در صورت خونریزی پس از یائسگی.
– زمانی که سلول‌های آندومتر غیرعادی در آزمایش معمول برای تشخیص سرطان دهانه رحم کشف شده‌اند.
۲. کورتاژ درمانی
در کورتاژ درمانی، پزشک محتویات داخل رحم را خارج می‌کند، نه تنها یک نمونه کوچک از بافت درون آن را. این روش در موارد زیر به عنوان درمان مورد استفاده قرار می‌گیرد:
– برای جلوگیری از عفونت یا خونریزی شدید پس از سقط جنین.
– برای حذف تومورهایی که به جای بارداری معمولی تشکیل می‌شوند؛ به این حالت حاملگی مولار نیز گفته می‌شود.
– برای حذف باقیماندهای رحم و کنترل خونریزی پس از زایمان.
– برای برداشتن پولیپ‌های دهانه رحم و کاهش علائم آنها؛ که معمولاً غیرسرطانی یا بی‌خطر هستند.
۳. کورتاژ سقط جنین
این نوع کورتاژ یکی از روش‌های سقط جنین است که با حذف بافت‌های باقی‌مانده پس از سقط جنین یا در طول فرآیند سقط، از خطرات عفونت یا خونریزی شدید جلوگیری می‌کند.
۴. کورتاژ تخلیه‌ای
در این نوع کورتاژ، تومورهایی که به جای بارداری معمولی شکل می‌گیرند، حذف می‌شوند؛ این حالت به عنوان حاملگی مولار نیز شناخته می‌شود.
۵. کورتاژ پولیپ رحم
در این روش، پولیپ‌های دهانه رحم که معمولاً بی‌خطر هستند، توسط تیم پزشکی برداشته می‌شوند.
کورتاژ را چه کسانی باید انجام دهند؟
اصلی‌ترین استفاده از کورتاژ، به‌عنوان یک روش تشخیصی برای نمونه‌برداری از اندومتر (پوشش رحم) است. هرچند، در شرایطی مانند سقط جنین ناقص، می‌تواند برای تمامی خانم‌های مبتلا به این موارد مورد استفاده قرار گیرد.
چه کسانی نباید کورتاژ انجام دهند؟
نیمی از زنانی که سقط جنین می‌کنند، به روش کورتاژ نیاز ندارند. اگر سقط جنین قبل از هفته ۱۰ بارداری اتفاق بیافتد، احتمالاً خودبه‌خود رخ میدهد و مشکل جدی ایجاد نمی‌کند. اما بعد از هفته دهم، خطر سقط جنین ناقص بیشتر است و در این موارد کورتاژ ممکن است پیشنهاد شود.
چگونه کورتاژ انجام می‌شود؟
کورتاژ می‌تواند در مطب پزشک، به‌صورت سرپایی یا همراه با بستری، با بیهوشی کامل یا بی‌حسی نخاعی یا اپیدورال انجام شود. در این روش، متخصص بیهوشی شما را به‌طور مداوم تحت نظر دارد و فشار خون، ضربان قلب و سطح اکسیژن خون شما را کنترل می‌کند.
ابتدا از شما درخواست می‌شود که لباس خود را درآورید و یک لباس بیمارستانی بپوشید. همچنین، به شما توصیه می‌شود که مثانه خود را خالی کنید. سپس، شما روی صندلی عمل یا معاینه قرار می‌گیرید و دهانه‌ی واژن باز می‌شود تا دسترسی به دهانه رحم فراهم شود.
پس از ضدعفونی و بی‌حسی مناسب، دهانه رحم با میله‌های نازک گشاد می‌شود. سپس، از یک ابزار ویژه به نام اسپکولوم استفاده شده و دهانه رحم معلوم می‌شود.
با وارد شدن کورت به رحم، لبه‌های تیز آن از دیواره رحم عبور کرده و بافت‌ها را برش میدهد. در برخی موارد، از ساکشن برای برداشتن بافت‌ها استفاده می‌شود.
مدت زمان کورتاژ
عمل کورتاژ معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ دقیقه طول می‌کشد. پس از عمل، ممکن است به مدت چند ساعت نیاز به ریکاوری داشته باشید، سپس اجازه به خانه برگشتن را خواهید داشت.
آمادگی قبل از عمل کورتاژ
قبل از انجام عمل کورتاژ، موارد زیر را در نظر بگیرید:
– روز جراحی، از خوردن و آشامیدن خودداری کنید.
– روز قبل از عمل، به پزشک خود مراجعه کنید تا بتواند از ژل برای باز کردن دهانه رحم استفاده کند.
– اگر شاغل هستید، ترجیحاً یک یا دو روز مرخصی از محل کار بگیرید.
– قبل از عمل، حتماً دوش بگیرید.
– از هیچگونه لوسیون، عطر، دئودورانت یا لاک ناخن استفاده نکنید.
مراقبت‌های پس از عمل کورتاژ
پس از عمل کورتاژ، مراقبت‌های زیر را رعایت کنید:
- استراحت: پس از عمل کورتاژ، حدوداً دو ساعت در کلینیک، بیمارستان یا مطب باید استراحت کنید.
- استفاده از نوار بهداشتی: با توجه به وجود خونریزی یا لکه بینی، استفاده منظم از نوار بهداشتی ضروری است. (توصیه می‌شود از تامپون در این مرحله استفاده نکنید.)
- اجتناب از فعالیت شدید و بلند کردن اجسام سنگین: ممکن است در چند روز اول پس از کورتاژ احساس گرفتگی عضلانی کنید، بنابراین باید از فعالیت شدید یا بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید.
- مصرف مسکن و عدم استفاده از آسپرین: برای تسکین درد، طبق توصیه پزشک از مسکن استفاده کنید. همچنین، برخی داروهای ضد درد مانند آسپرین ممکن است خونریزی را افزایش دهند، بنابراین تنها داروهای توصیه شده توسط پزشک را مصرف کنید.
پس از کورتاژ: راهنمایی و توصیه‌ها
- راه رفتن بعد از کورتاژ:
مهم نیست که چقدر احساس راحتی دارید؛ شما نباید به مدت ۱ هفته بعد از عمل، ورزش‌های سنگین انجام دهید. ورزش ممکن است خونریزی را شدیدتر کنند و باعث گرفتگی بیشتر شوند. اگر این علائم را تجربه می‌کنید، فعالیت خود را برای چند روز کاهش دهید.
- رابطه بعد از کورتاژ تشخیصی:
عموماً، زنان پس از انجام کورتاژ به سرعت بهبود می‌یابند. آنها می‌توانند بیشتر فعالیت‌های روزمره خود را در عرض ۱-۲ روز از سر بگیرند. با این حال، باید به مدت ۲ هفته پس از کورتاژ از رابطه جنسی خودداری کنید و هیچ چیزی را در واژن قرار ندهید.
- شروع ورزش بعد از کورتاژ:
برخی از زنان ممکن است بلافاصله احساس خوبی داشته باشند و بخواهند به فعالیت‌های عادی خود بازگردند، در حالی که برخی دیگر به زمان بیشتری نیاز دارند. اجازه دهید بدنتان راهنمای شما باشد. مهم نیست که چقدر احساس خوبی دارید، نکته مهم این است که نباید به مدت ۱ هفته بعد از عمل، ورزش‌های سنگین انجام دهید.
- رژیم غذایی بعد از کورتاژ:
می‌توانید رژیم غذایی معمول خود را ادامه دهید. اگر معده تان ناراحت است، از غذاهای کم چرب و ساده مانند برنج ساده، مرغ کبابی، نان تست و یا ماست استفاده کنید. همچنین مایعات فراوان بنوشید (مگر اینکه پزشک گفته باشد که این کار را انجام ندهید).
- مصرف مولتی ویتامین با آهن و خوردن غذاهای غنی از آهن:
پس از کورتاژ، غذاهای حاوی پروتئین مصرف کنید که به بهبود سریع بدن شما پس از سقط جنین کمک می‌کنند. برنامه غذایی خود را با شیر، پنیر، عدس، ماهی و تخم مرغ غنی کنید. همچنین، مصرف مولتی ویتامین با آهن و خوردن غذاهای غنی از آهن نیز به جبران ذخایر آهن به دلیل از دست دادن خون کمک می‌کند.
پیامدهای جانبی عمل کورتاژ
عموماً، عوارض سقط جنین با کورتاژ به ندرت اتفاق می‌افتد، اما همچنان خطراتی وجود دارد که شامل موارد زیر می‌شود:
- سوراخ شدن رحم: این اتفاق ممکن است زمانی رخ دهد که ابزار جراحی سوراخی در رحم ایجاد کند، به‌ویژه در زنانی که اخیراً باردار بوده‌اند یا در زنان یائسه. اغلب این سوراخ‌ها به طور خودی بهبود می‌یابند، اما در صورت آسیب به رگ خونی یا سایر اندام‌ها، ممکن است نیاز به تداخل جراحی دوباره باشد.
- آسیب به دهانه رحم: اگر دهانه رحم در زمان عمل کورتاژ پاره شود، پزشک می‌تواند اقداماتی مانند اعمال فشار یا دارو برای متوقف کردن خونریزی انجام دهد یا زخم را با بخیه ببندد. پیشگیری از نرم شدن دهانه رحم با داروها ممکن است از وقوع این مشکل جلوگیری کند.
- ایجاد بافت اسکار روی دیواره رحم: این موضوع به ندرت اتفاق می‌افتد ولی ممکن است پس از کورتاژ رخ دهد؛ این وضعیت به عنوان سندرم آشرمن شناخته می‌شود. این مشکل معمولاً پس از سقط جنین یا زایمان و در صورت اتفاق افتادن، ممکن است منجر به مشکلاتی مانند چرخه قاعدگی نامنظم، درد شدید و ناباروری شود که اغلب با جراحی قابل درمان است.
- عفونت: عفونت بعد از کورتاژ به ندرت رخ میدهد، اما همچنان باید در نظر داشته باشید.
- خونریزی: ممکن است خونریزی به اندازه‌ای شدید باشد که نیاز به تعویض نوار بهداشتی در هر ساعت داشته باشید.
- عوارض دیگر شامل احساس سرگیجه، تب، گرفتگی عضلات، افزایش درد، ترشحات بدبو از واژن و غیره می‌شود.
با این‌حال، اگر هر یک از این علائم را تجربه می‌کنید، بهتر است به پزشک خود مراجعه کنید تا مشکل شناسایی و درمان شود.
پس از عمل کورتاژ
بعد از عمل کورتاژ، لکه بینی یا خونریزی خفیف از واژن تا چند روز معمولی است. ممکن است پزشک به شما توصیه کند که دو تا سه روز پس از عمل یا تا زمانی که ایشان توصیه کرده است، از دوش گرفتن، استفاده از تامپون یا روابط جنسی خودداری کنید. با رعایت این راهنما، خونریزی در مدت کوتاهی قطع خواهد شد.
درد شکمی پس از کورتاژ
تجربه کمی گرفتگی یا ناراحتی خفیف در منطقه شکم پس از کورتاژ طبیعی است. برای کاهش این ناراحتی، می‌توانید پاراستامول، پانادئین یا سایر داروها را طبق دستور پزشک مصرف کنید.
زمان پریود بعد از کورتاژ
پریود بعدی شما معمولاً ۳ تا ۶ هفته پس از عمل آغاز می‌شود. ممکن است متوجه شوید که این دوره سنگین‌تر از حالت معمول است. اگر قبل از عمل از قرص‌های ضد بارداری خوراکی استفاده می‌کردید، طبق معمول به استفاده از آن ادامه دهید. پریود بعدی شما با اتمام بسته قرص شروع می‌شود.
هزینه کورتاژ
درباره هزینه نهایی عمل کورتاژ باید با پزشک، کلینیک یا بیمارستان مورد نظر خود صحبت کنید. این هزینه بسته به تمامی این عوامل متغیر خواهد بود.
نتیجه گیری
اگر از عوارض کورتاژ رنج می‌برید یا بنابر تشخیص پزشک خود نیاز به انجام این روش درمانی دارید، لازم است با یک متخصص مشورت کنید. به خاطر اینکه عوارض کورتاژ در برخی موارد می‌تواند خطراتی برای فرد به همراه داشته باشد، این مشکلات باید بلافاصله توسط یک پزشک مورد بررسی قرار گیرند و درمان شوند. بنابراین، اگر هر یک از علائم یا مشکلات مشابه را تجربه می‌کنید، بهتر است سریعاً به پزشک یا مراکز درمانی مراجعه کنید.
.
دیدگاهتان را بنویسید