هپاتیت c چیست:انواع+علائم+راه های انتقال و روش های درمان آن!
هپاتیت C ، یک نوع عفونت ویروسی است که باعث التهاب در کبد میشود و ممکن است به آسیب جدی در این عضو منتهی شود. انتقال ویروس هپاتیت C یا HCV از طریق خون آلوده انجام میشود. تا تازهترین زمانها، درمان بیماران مبتلا به هپاتیت C به شکل هفتگی با آمپولها و داروهای خوراکی بود، اما به دلیل مشکلات مرتبط یا عوارض ناخواسته، بسیاری از بیماران با این بیماری امکان مصرف مداوم داروها را نداشتند. خوشبختانه، این روزها شرایط بهبود یافته است و درمان هپاتیت C معمولاً با مصرف داروهای خوراکی به مدت دو تا شش ماه انجام میشود.
با این وجود، تقریباً نیمی از افراد مبتلا به این ویروس از وجود عفونت خود آگاه نیستند، زیرا علائم خاصی ندارند و ممکن است سالها طول بکشد تا بروز علائم و نشانههای ویروسی. به همین دلیل، تست غربالگری هپاتیت C برای افراد بالغ بین ۱۸ تا ۷۹ سال توصیه میشود، حتی برای کسانی که هیچ علامتی از بیماری ندارند یا افرادی که دچار مشکلات کبدی هستند.
در این مقاله میخوایم
Toggleهپاتیت c چیست؟
استناد به منبع “Healthline”، هپاتیت C یک نوع بیماری کبدی مسری است که میتواند به سیروز، نارسایی کبد و حتی سرطان کبد منجر شود. تشخیص زودهنگام این بیماری از بروز عوارض جدی در کبد جلوگیری میکند، اما در صورت عدم درمان، خطر مرگ افزایش مییابد. ویروس هپاتیت C یا HCV، عامل اصلی بروز این بیماری است که به سلولهای کبد آسیب میرساند و علائمی همچون التهاب، درد، اختلالات کبدی و نهایتاً آسیب جدی به این اندام را ایجاد میکند.
هپاتیت با بیش از ۲.۴ میلیون نفر به عنوان شیوعترین عفونت ویروسی خونی در ایالات متحده آمریکا شناخته میشود، با این حال، بیشتر افراد مبتلا به این بیماری از وجود عفونت خود آگاه نیستند. این ویروس از طریق تماس خونی منتقل میشود، بهویژه در افرادی که از سرنگهای استفاده شده یا مشترک برای مصرف مواد مخدر استفاده میکنند. همچنین، تماس اتفاقی با خون آلوده در محیطهای پزشکی و بیمارستانها نیز میتواند عامل انتقال این ویروس باشد.
عفونت هپاتیت میتواند به صورت حاد (کوتاه مدت) یا مزمن (بلند مدت) باشد، که در صورت تبدیل به شکل مزمن، علائم و نشانهها به طور مداوم باقی میمانند. با ارائه داروهای جدید برای درمان هپاتیت C مزمن، امیدواریم که تا سال ۲۰۳۶ این ویروس دچار مشکلات کمتری شود. هرچند که برخلاف هپاتیت B و A، هپاتیت واکسن مخصوصی برای پیشگیری ندارد، اما با رعایت اقدامات پیشگیرانه، میتوانیم ریسک ابتلا به این بیماری را به حداقل برسانیم.
هپاتیت C چه ارگان هایی را درگیر می کند؟
هپاتیت یک نوع عفونت کبدی است که ناشی از ویروس هپاتیت C (HCV) میباشد. این نوع عفونت به صورت مزمن برای سلامت کلی بدن، بهویژه کبد، بسیار ضررآمیز است و در طول زمان منجر به آسیب دیدن کبد، سیروز کبدی، سرطان کبد و در نهایت مرگ میشود.
آیا هپاتیت سی خطرناک است؟
هپاتیت یک بیماری ویروسی است که کبد را آلوده و عفونت ایجاد میکند. درمان نکردن آن به مرور زمان میتواند به آسیب جدی کبد منجر شود و خطر مرگ را افزایش میدهد. با امکانات درمانی مدرن، اکثراً این بیماری قابل درمان است و بعد از درمان، افراد بیشتری میتوانند عمری طبیعی را تجربه کنند.
انواع هپاتیت C
هپاتیت دارای انواع مختلفی است، اما شایعترین آنها نوعهای ۱a و ۱b هستند که حدود ۶۰ درصد عفونتهای ویروسی هپاتیت C در سراسر جهان را تشکیل میدهند. این انواع بیشتر در نواحی شمالی اروپا، شمال آمریکا، جنوب و شرق اروپا و ژاپن دیده میشوند. در حالی که ژنوتیپ ۲ به نسبت نوع ۱ کمتر شایع است و ژنوتیپ ۳ بیشتر در منطقه جنوب شرقی آسیا یافت میشود. هپاتیت C به صورت حاد و مزمن دیده میشود.
هپاتیت دو نوع اصلی حاد و مزمن دارد.
هپاتیت C حاد:
عفونت حاد پس از تماس اولیه با ویروس حدوداً در ۶ ماه بروز میکند و علائم آن اغلب بین ۲ تا ۱۲ هفته پس از عفونت آغاز میشود. علائم ممکن شامل تب، خستگی، درد مفاصل، حالت تهوع یا درد معده، کاهش اشتها، کدر شدن ادرار، مدفوع کمرنگ و زردی پوست و چشمها است. این علائم معمولاً به صورت کمرنگ و ملایم ظاهر میشوند و در چند هفته به طور خودبخود ممکن است ختم شوند. همچنین، اغلب افراد ممکن است هپاتیت C حاد را بدون اظهار علائم تشخیص ندهند، اما این موجب انتقال ویروس به دیگران میشود.
هپاتیت C مزمن:
در صورتی که بدن نتواند ویروس هپاتیت را پاک کند، عفونت حاد به حالت مزمن تبدیل میشود. افرادی که در ارتباط با ویروس اچسیوی هستند ممکن است در نهایت به هپاتیت مزمن بیفتند، خصوصاً افرادی در سنین ۵۵ تا ۸۵ سال. این بیماری بهطور خودبخود برطرف نمیشود و در صورت عدم درمان، علائم آن تشدید و اثرات بلندمدت ممکن است باعث آسیبهای دائمی به کبد و حتی سرطان کبد شود.
هپاتیت C در کودکان:
اطلاعات کاملی در مورد عفونت ویروسی هپاتیت در کودکان موجود نیست زیرا این بیماری در این گروه سنی نسبتاً نادر است. اما در صورتی که کودکان به هپاتیت C آلوده شوند، علائم آن ممکن است کمتر بارز و شدید باشد و به دلیل مشکلات زمینهای مانند بیماریهای دیگر یا نقص سیستم ایمنی، باید بهطور خاص مدیریت شوند.
هپاتیت C در بارداری:
عموماً، بارداری تحت تأثیر عفونت ویروسی HCV قرار نمیگیرد و بیشتر بارداران میتوانند بدون مشکلاتی دوره بارداری خود را پایان دهند. اما، ویروس هپاتیت ممکن است از مادر به جنین یا نوزاد منتقل شود، به ویژه در دوره بارداری و هنگام زایمان. احتمال انتقال عفونت به نوزاد از مادران باردار مبتلا به این ویروس تا ۵.۸ درصد است و اگر مادر علاوه بر هپاتیت C به HIV نیز مبتلا باشد، ریسک انتقال بیشتر میشود. هرچند احتمال انتقال ویروس از مادر باردار به جنین وجود دارد، اما این اتفاق به صورت گستردهای رخ نمیدهد.
هپاتیت C و ازدواج:
مبتلایان به هپاتیت معمولاً با رعایت اصول بهداشتی هیچ مانعی برای ازدواج ندارند، زیرا احتمال انتقال این ویروس از طریق تماس جنسی با فرد مبتلا به هپاتیت بسیار کم است. داشتن شریک جنسی اطمینانبخش و استفاده از روشهای پیشگیری میتواند مانع انتقال هپاتیت به همسر شود.
هپاتیت C در بارداری:
هپاتیت بهطور معمول مشکلی برای بارداری ایجاد نمیکند.
علائم هپاتیت C:
از جمله علائم و نشانههای شایع هپاتیت C میتوان به خونریزی راحت و بیدلیل، کبودی بیدلیل، خستگی، کاهش اشتها، زردی پوست و چشمها، تیرگی ادرار، زخمهای پوستی، و جمعشدن مایعات در شکم و ورم کردن آن، ورم پاها، کاهش وزن، گیجی و سرگیجه، و عنکبوتی شدن رگهای خونی روی پوست اشاره کرد.
هپاتیت C و راههای انتقال:
ویروس هپاتیت اغلب از طریق خون انتقال میپذیرد، از جمله مواردی که این انتقال را ممکن میسازد میتوان به استفاده از تجهیزات پزشکی غیر استریل، انتقال خون و فراوردههای خونی غیر غربالشده و تزریق مواد از طریق سرنگهای مشترک اشاره کرد.
هپاتیت C و انتقال آن:
این ویروس از طریق مادر آلوده به کودک و یا از طریق ارتباط جنسی که احتمال تماس خونی را دارد منتقل میشود، مثلا داشتن شریک جنسی متعدد و همچنین در مردانی که با همجنس خود ارتباط جنسی دارند. با این حال، این شیوههای انتقال به طور گسترده ای رخ نمیدهند.
منتقل نشدن هپاتیت C:
هپاتیت از طریق شیر مادر، غذا، آب یا تماسهای معمول مثل بغل کردن، بوسیدن و مصرف غذا یا نوشیدنی مشترک با فرد آلوده سرایت پیدا نمیکند.
علائم هپاتیت C:
هپاتیت C مزمن میتواند باعث ضایعات پوستی مانند این تصویر شود.
تفاوت هپاتیت C با هپاتیت A و هپاتیت B:
هپاتیت C و هپاتیت B هر دو به شکلهای حاد و مزمن دارند. تفاوت اصلی بین آنها در نحوه سرایت بیماری از فردی به فرد دیگر است. هرچند هپاتیت C از طریق رابطه جنسی منتقل میشود، اما یکی از راههای انتقال بسیار نادر است و بیشتر از طریق خون آلوده به ویروس در تماس با خون فرد سالم ایجاد میشود.
عوارض هپاتیت C:
عفونت HCV مزمن عوارض جدی و خطرناکی مانند زخم کبدی یا سیروز، سرطان کبد، نارسایی کبد، بیماریهای کلیوی یا التهاب عروق خونی را به دنبال دارد. تشخیص و درمان موثر این بیماری میتواند از عوارض جلوگیری کند و سلامت کبد و سلامتی بدن را تضمین کند.
اشخاصی که بیشتر در معرض خطر ابتلا به هپاتیت C قرار دارند:
- نوزادان متولد شده از مادر مبتلا به ویروس هستند.
- شرکای جنسی افراد مبتلا به این ویروس.
- افرادی که بدون استفاده از روشهای پیشگیری از بارداری رابطه جنسی دارند.
- افرادی که شریک جنسی متعدد دارند.
- مردان همجنسگرا.
- افرادی که اعتیاد تزریقی دارند.
- افرادی که همخانه با فرد مبتلا به عفونت هپاتیت C مزمن هستند.
- کادر درمانی و پرستارانی که به خاطر شغلشان در معرض خون یا مایعات بدنی آلوده قرار دارند.
- بیماران کلیوی که همودیالیز میشوند.
- افرادی که به خاطر سرطان شیمی درمانی میکنند.
- افراد مبتلا به اچ آی وی (HIV).
- افرادی که در مناطقی با بروز بالای اچ سی وی زندگی میکنند.
- زنان باردار.
تشخیص هپاتیت C:
با توجه به منابع به خاطر عوارضی که ممکن است در افراد با ریسک ابتلا به عفونت HCV اتفاق بیافتد، پزشکان توصیه میکنند که این افراد غربالگری منظم انجام دهند. تشخیص اولیه بر اساس بررسی سابقه پزشکی، علائم و نشانهها و معاینه بالینی انجام میشود و برای تایید تشخیص، آزمایش خونی معمولاً انجام میشود. نتیجه آزمایش خون ممکن است نیاز به آزمایشهای دیگر داشته باشد تا عفونت به صورت حاد یا مزمن تشخیص داده شود و میزان آسیب کبدی بررسی شود.
تست هپاتیت C:
با انجام آزمایش خون، پزشک میتواند نوع عفونت HCV را تشخیص دهد و در صورت لزوم، مراحل درمان مناسب را شروع کند. این تستها به پزشک اطلاعات لازم را دربارهی میزان و شدت عفونت و وضعیت سلامتی بیمار ارائه میدهند.
زمان مناسب برای انجام آزمایش هپاتیت C
هرگاه نشانههای هپاتیت را تشخیص دهید، باید بلافاصله آزمایش انجام دهید. اگر تماس جنسی بدون حفاظت با فرد مبتلا به هپاتیت C داشتهاید یا از وسایلی مشترک مثل سرنگ و تیغ استفاده کردهاید، حتی اگر هیچ نشانهای نداشته باشید، آزمایش هپاتیت C باید انجام شود. علائم هپاتیت C در حالت حاد ممکن است در ۲ تا ۱۲ هفته پس از تماس با ویروس ظاهر شوند و باید بهسرعت بررسی شوند.
تشخیص هپاتیت C
هرگاه شکی به وجود عفونت هپاتیت C داشته باشید، توصیه میشود که برای انجام آزمایش هپاتیت مراجعه کنید. زمان درمان هپاتیت C به سن، شدت عفونت و وضعیت سلامتی شما بستگی دارد. اغلب خانمهای باردار میتوانند پس از زایمان درمان را آغاز کنند. پس از تولد نوزاد، آزمایشهای بیشتری برای مادر تجویز میشود تا میزان بار ویروسی و نیاز به درمان مشخص شود.
تشخیص هپاتیت بر اساس تاریخچه پزشکی، علائم و نشانهها و معاینه بالینی انجام میشود. برای تایید تشخیص، آزمایش خونی معمولاً لازم است و در بعضی موارد ممکن است نمونهبرداری از کبد نیز لازم باشد.
آزمایش هپاتیت C
آزمایش خون میتواند نوع مزمن یا حاد بودن عفونت HCV را تشخیص دهد. در صورت تایید عفونت، پزشک تستهای بیشتری را تجویز خواهد کرد تا میزان آسیب کبدی و نیاز به درمان مشخص شود. تشخیص هپاتیت C زودهنگام میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و اقدامات درمانی موثرتری را ایجاد کند.
زمان مناسب برای انجام آزمایش هپاتیت C
در هنگام تشخیص هر گونه علائم و نشانههای هپاتیت ، باید بلافاصله به انجام آزمایش هپاتیت C اقدام کنید. اگر در یک رابطه جنسی بدون حفاظت شرکت کردهاید یا از ابزارهای مشترک با یک فرد مبتلا به هپاتیت C استفاده کردهاید (حتی اگر هیچ علامتی نداشتید)، آزمایش هپاتیت ضروری است. علائم هپاتیت C حاد ممکن است در ۲ تا ۱۲ هفته پس از قرار گرفتن در تماس با ویروس ظاهر شوند و نشانگر بیماری خودش را در بدن نشان میدهد.
تشخیص هپاتیت C
اگر به هر نحوی به شک دچار ابتلا به هپاتیت C هستید، بهتر است آزمایش هپاتیت را انجام دهید.
درمان هپاتیت C
زمان شروع درمان هپاتیت به عواملی مانند سن، شدت عفونت و امکانات درمانی برای شما بستگی دارد. بیشتر زنان باردار میتوانند بعد از زایمان درمان را شروع کنند. پس از تولد نوزاد، پزشک آزمایشهای بیشتری را برای مادر مبتلا تجویز میکند تا میزان بار ویروسی بیمار و گزینههای درمانی مختلف مشخص شود.
علیرغم اینکه در بیشتر موارد نیازی به درمان فوری نیست و ویروس HCV پس از زایمان ممکن است خودبهخود رفع شود، در برخی موارد درمان لازم است. علت هپاتیت در دوران بارداری ممکن است به تغییر سیستم ایمنی در این دوره مربوط باشد.
درمان در کودکان
در حدود ۴۰ درصد موارد، کودکان مبتلا به HCV پس از دو سالگی خودبهخود از ویروس خارج میشوند. اما در مواردی که این اتفاق نمیافتد، معمولاً درمان پس از سه سالگی شروع میشود. در برخی موارد استثنا، ممکن است پزشک درمان را در سنین پایینتر شروع کند.
نوع درمان بر اساس شدت عفونت تعیین میشود و درمان با روشهای DAA برای کاهش ریسک شدت بیماری در آینده انجام میشود. کودکان مبتلا به هپاتیت نیاز دارند تا تا زمانی که ویروس در بدنشان هست تحت نظر پزشک باشند تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.
درمان خانگی هپاتیت
هپاتیت متاسفانه داروی واکسنی برای جلوگیری از آن ندارد و در موارد حاد، بعضی از موارد خودبهخود تحت کنترل میآید. با این حال، میتوان با اعمال چند روش درمان خانگی، احتمال مزمن شدن بیماری را کاهش داد:
- ورزش منظم: فعالیتهای ورزشی منظم میتواند به بهبود عملکرد کبد کمک کند.
- خواب و استراحت کافی: استراحت مناسب و خواب کافی نقش مهمی در بهبود وضعیت سلامتی کبد دارند.
- 3. رژیم غذایی سالم: مصرف مواد غذایی سالم، غنی از سبزیجات و میوهها، به تقویت سیستم ایمنی و کاهش التهابات کمک میکند.
- 4. پرهیز از مواد مضر: خوردن مواد مضر مانند الکل برای کبد بسیار آسیبزننده است و باید از آنها پرهیز کرد.
- پرهیز از داروهای خودسرانه: مصرف داروها بدون دستور پزشک میتواند به کبد آسیب برساند، بنابراین باید از مصرف داروهای خودسرانه پرهیز کرد.
پیشگیری از هپاتیت C
از آنجایی که هپاتیت داروی واکسنی ندارد، پیشگیری از آن به ویژه بستگی به فرهنگ و شرایط محیطی دارد:
- استفاده صحیح از وسایل پزشکی: برای کاهش انتقال ویروس، از سرنگها، تیغها و دیگر وسایل پزشکی به درستی و به صورت امن استفاده کنید.
- 2. محافظت در برابر عوارض دارویی: مصرف مشترک سرنگها یا سایر وسایل میتواند به انتقال ویروس منجر شود، بنابراین باید از محافظت مناسب در برابر عوارض دارویی اطمینان حاصل کرد.
- آموزش بهداشتی: ارائه آموزشهای بهداشتی به افرادی که در معرض بیماری قرار دارند، میتواند انتقال ویروس را کاهش دهد.
- تست خون: تست خون منظم برای بررسی ابتلا به ویروسهای مختلف میتواند در شناسایی زودهنگام ویروس هپاتیت مفید باشد.
.5 پیشگیری از تماس با خون:انجام اقدامات ایمنی در هنگام انجام عمل جراحی یا روابط جنسی میتواند از انتقال ویروس جلوگیری کند.
بهترین پزشکان برای درمان هپاتیت C
در جستجوی بهترین پزشک برای مبارزه با هپاتیت ، نخستین نکته آن است که به متخصص کبد و گوارش مراجعه کنید. این افراد با تمرکز بر روی بیماریهای کبد، از جمله هپاتیت، تخصص خاصی در این زمینه دارند. تخصصهای مختلف میتوانند شامل دکترهای داخلی، غدد، گوارش و کبد باشند.
پزشکان متخصص درمان بیماریهای عفونی نیز میتوانند گزینههایی مناسب برای شما باشند، زیرا هپاتیت یک بیماری عفونی است که نیاز به درمان و مراقبت دارد.
توصیه میشود هر چه سریعتر با مشکلات مرتبط با C مراجعه کنید. به ویژه اگر علائمی از جمله خستگی مداوم، تب، تاری دید و یا زردی پوست تجربه میکنید. از طرف دیگر، درمان زودهنگام میتواند کمک کند تا عفونت به شکل مزمن تبدیل نشود و احتمال بروز مشکلات جدی مانند نارسایی کبدی، سرطان و یا سیروز را کاهش دهد.
همچنین حتماً به سلامت خود توجه کنید. رژیم غذایی سالم، خواب کافی و ورزش منظم از جمله اقداماتی هستند که میتوانند در بهبود و مدیریت هپاتیت کمک کنند. با رعایت این موارد و مشاوره با پزشک، میتوانید مسیر مناسبی برای درمان و کنترل این بیماری را پیش بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید