سیفلیس چیست:راه های انتقال،علائم+علل+تشخیص،پیشگیری،درمان+انواع!
بیماری سیفلیس، یک عفونت جنسی ناشی از باکتری ترپونما پالیدوم، از جمله عواملی است که حضور آن در بدن انسان نه تنها به شدت مزاحمت‌آور است بلکه به دلیل واگیرداری بالا و عدم درک به موقع، می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری را برای فرد به همراه داشته باشد.
با انتقال این عفونت از طریق تماس پوستی، آثار ناخوشایندی مانند زخم‌های بی‌درد و تورم در اطراف لب و دهان و همچنین مناطق تناسلی، بثورات پوستی، تب، و خستگی نمایان می‌شوند. این عوارض، نشانگر جدیت و پیشرفت بیماری هستند که اگر به‌موقع توسط کادر پزشکی متخصص تشخیص و درمان نشودند، ممکن است منجر به عوارض چندگانه و خطرناک مثل آسیب به مغز، قلب و دیگر اعضاء اصلی بدن گردد.
از این رو تشخیص سریع و درمان مناسب این بیماری توسط متخصصان عفونی، پزشکان عمومی یا در موارد پیچیده‌تر، تخصصی‌ترین اعضای تیم در زمینه‌های زنانه و داخلی امری بسیار ضروری است. در این بستر، به افراد توصیه می‌شود که در صورت نیاز به مشاوره یا مراجعه حضوری، از خدمات آنلاین و سیستم نوبت‌دهی سایت‌های پزشکی معتبر بهره مند شوند.
بیماری سفلیس چیست؟
سفلیس یکی از انواع بیماری‌های مقاربتی است که توسط باکتری ترپونما پالیدوم ایجاد می‌شود. این بیماری در مراحل ابتدایی قابل درمان است، اما در صورت عدم درمان، مشکلات جدی مانند ناتوانی جنسی، مشکلات عصبی و حتی مرگ را به همراه دارد. سفلیس به شدت مسری و واگیردار است و بیشتر از طریق روابط جنسی انتقال می‌یابد.
راه‌های انتقال سفلیس چیست؟
سفلیس از طریق ارتباط نزدیک پوست به پوست منتقل می‌شود، به عبارت دیگر از طریق روابط جنسی دهانی، مقعدی و واژنیِ حفاظت‌نشده با فردی که در دو مرحله ابتدایی بیماری قرار دارد، ممکن است به مرض سفلیس مبتلا شوید. همچنین مادران باردار می‌توانند این بیماری را به نوزاد خود منتقل کنند، سهولت این انتقال به دلیل خون آلوده در زمان تولد است. به هر حال، با بررسی‌های مناسب و احتیاط‌های لازم، این انتقالات می‌تواند کاهش یابد.
علائم بیماری سفلیس چیست؟
بیماری سفلیس از جمله بیماری‌هایی است که می‌تواند به صورت خفیف و بدون نشانه‌های واضح برای سال‌ها در بدن فرد وجود داشته باشد. اما در مواقعی نیز ممکن است علائمی متنوع و گسترده را نشان دهد. به عنوان مثال:
- علائم سفلیس در مردان و زنان:
– ظاهر زخم‌های کوچک در بخش‌های مختلف بدن
– تجربه گلودرد، تب و درد عضلانی
– مشاهده زگیل یا تبخال در نواحی لب و دهان، مقعد و دستگاه تناسلی
– ریزش موی سکه‌ای
– تورم غدد لنفاوی
– افت ناگهانی وزن
– تجربه خستگی و کوفتگی بدن
- علائم سفلیس در نوزادان تازه متولد:
– فرورفتگی بینی و عدم تشکیل پل بینی
– تجربه تب و لرز
– دیده شدن جوش‌های نواحی جنسی، مقعد یا دهان
– مشاهده تاول‌های کوچک روی دست که به جوش‌های مسی تبدیل می‌شوند
– آبکی بودن مایع بینی
– تجربه درد استخوان
– از دست دادن بینایی و شنوایی
– تورم مفاصل
– ظاهر زخم در نواحی تناسلی، مقعد یا دهان
– دیده شدن لکه‌های خاکستری در اطراف بخش خارجی واژن یا مقعد
این علائم می‌توانند نشان‌دهنده وجود بیماری سفلیس باشند، بنابراین در صورت مشاهده هر یک از این علائم، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کرده و تشخیص دقیق و درمان مناسب را دریافت کنید.
علل شایع سفلیس چیست؟
بیماری سفلیس ناشی از باکتری ترپونما پالیدوم است که عامل اصلی این بیماری محسوب می‌شود. راه انتقال رایج‌ترین آن نیز از طریق ارتباط پوستی با زخم‌های یک فرد آلوده در رابطه جنسی است. این باکتری از طریق بریدگی‌های کوچک یا خراش پوستی وارد بدن می‌شود و مریضی سیفلیس در مراحل اولیه و ثانویه و حتی در مرحله نهفته واگیردار است.
۱. انتقال سفلیس از راه لب امکان پذیر است؟
با وجود اینکه سفلیس به میزان خیلی کم ممکن است از راه تماس حفاظت نشده از نزدیک با زخم فعال منتقل شود، اما این روش انتقال نسبت به روش‌های دیگر کمتر شایع است.
۲. انتقال سفلیس از طریق توالت، وان و لباس و ظروف مشترک امکان پذیر است؟
باید توجه داشت که بیماری سفلیس از طریق استفاده مشترک از توالت، وان، لباس یا ظروف و حتی دستگیره‌های در و استخر منتقل نمی‌شود.
۳. سفلیس و سفیدی زبان و دهان
در برخی موارد، ابتلا به بیماری سفلیس می‌تواند مهم‌ترین علت سفیدی روی زبان باشد که همراه با علائمی مانند گلودرد ظاهر می‌شود. سیفلیس ممکن است علائم متنوعی از جمله تظاهرات دهانی مانند زبان و دهان سفید را نشان دهد و در مرحله ثانویه با بثورات و زائده‌هایی در دهان، گلو و روی زبان همراه باشد.
۴. رابطه‌ی میان سفلیس و ایدز چیست؟
باید به‌یاد داشت که در صورتی که تست سفلیس نتیجه مثبت داشته باشد، حتماً باید تست ایدز نیز انجام شود. ابتلا به بیماری‌های مقاربتی از جمله سفلیس، افزایش احتمال ابتلا به بیماری ایدز را نیز به همراه دارد. این اتفاق به این دلیل رخ می‌دهد که زخم حاصل از سفلیس، ورود دیگر عوامل بیماری‌زا به بدن را بسیار آسان‌تر می‌کند.
چگونه متوجه می‌شویم که سفلیس داریم؟ (روش‌های تشخیص سیفلیس)
تشخیص سفلیس معمولاً از طریق یک آزمایش خون صورت می‌گیرد که به طور قطعی می‌تواند نشان دهنده ابتلا به این بیماری باشد. متخصصان گاهی اوقات با تست‌های دیگر نیز می‌توانند محدوده گسترش بیماری را تعیین کنند. به عنوان مثال، پزشک ممکن است از مایع مغزی نخاعی شما نمونه‌برداری کند تا بفهمد آیا سیفلیس به سیستم عصبی شما گسترش یافته یا خیر.
آیا آزمایش سیفلیس برای ازدواج لازم است؟
در آزمایش خون قبل از ازدواج، جزئیات متعددی از جمله آزمایش ادرار برای تست اعتیاد، تست تالاسمی و بیماری‌های مقاربتی از جمله سفلیس مورد بررسی قرار می‌گیرد. انجام آزمایش سیفلیس نیازی به روزه‌باش ندارد.
روش‌های درمان بیماری سفلیس چه هستند؟
بیشترین موارد سفلیس با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها به طور مختصر درمان می‌شوند. درمان به موقع سفلیس بسیار حائز اهمیت است زیرا این بیماری به طور خودبخود بهبود نمی‌یابد و می‌تواند منجر به مشکلات جدی شود.
پزشکان روش درمان را بر اساس مدت زمانی که بیماری در بدن وجود داشته است تعیین می‌کنند، به طور کلی به موارد زیر تقسیم می‌شود:
– اگر کمتر از ۲ سال از شروع بیماری گذشته باشد: ممکن است یکبار تزریق پنی سیلین کافی باشد یا در موارد حساسیت به این دارو، دوره کوتاهی به مدت ۱۰ تا ۱۴ روز از آنتی‌بیوتیک‌های دیگر تجویز شود.
– اگر بیشتر از ۲ سال از شروع بیماری گذشته باشد: معمولاً از تزریق ۳ دوره پنی سیلین به صورت هفتگی یا مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک به مدت ۲۸ روز استفاده می‌شود. از جمله آنتی‌بیوتیک‌های معمولی برای درمان سفلیس، قرص اریترومایسین است.
انواع سیفلیس چه هستند؟
سفلیس بر اساس پیشرفت عفونت به ۴ دسته کلی تقسیم می‌شود که شامل سفلیس اولیه، ثانویه، نهفته و مرحله سوم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها نشان‌دهنده پیشرفت بیماری هستند ولی ممکن است سیر بیماری در افراد مختلف متفاوت باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند از پیشرفت عوارض جلوگیری کند و بسیار حائز اهمیت است.
۱. سفلیس اولیه
سفلیس در مرحله اولیه پس از تماس با باکتری ترپونما پالیدوم، حدود ۳ تا ۴ هفته آغاز می‌شود. در این مرحله، زخمی که به نام شانکر یا خوره شناخته می‌شود، بدون درد ظاهر می‌شود اما بسیار عفونت‌زاست. این زخم می‌تواند در هر قسمتی از بدن که باکتری وارد شده باشد مشاهده شود، از جمله دهان، اعضای تناسلی و مقعد، و برای تشخیص دقیق نیاز به مشاوره متخصص عفونی دارد. معمولاً زخم سفلیس در حدود سومین هفته از ابتلا قابل مشاهده است، با اینکه زمان ظهور ممکن است بین ۱۰ تا ۹۰ روز متغیر باشد. زخم‌ها معمولاً بین ۲ تا ۶ هفته باقی می‌مانند.
۲. سفلیس ثانویه
در مرحله دوم سفلیس، علائمی نظیر زخم‌های زگیلی در دهان، مقعد و اعضای تناسلی، جوش‌های قرمز و غیردردناک در سراسر بدن، درد عضلانی، تب، ورم غدد لنفاوی، ریزش موی دوره‌ای، سردرد و کاهش وزن ناگهانی مشاهده می‌شود. این علائم ممکن است بعد از چند هفته از ظهور اولیه بهبود یابند و در طولانی مدت تکرار شوند. در صورت عدم درمان، سفلیس ثانویه می‌تواند به مراحل نهفته یا سوم پیشرفت کند.
۳. سفلیس نهفته
در مرحله نهفته، علائم مرحله‌های اولیه و ثانویه از بین می‌روند و با وجود حضور باکتری، علائم قابل توجهی وجود ندارد. بسیاری از بیماران قبل از ورود به این فاز، ممکن است سال‌ها در مراحل قبلی بمانند.
۴. سفلیس مرحله سوم یا دیررس
این مرحله می‌تواند ۱۰ تا ۳۰ سال پس از آغاز عفونت وارد شود و به علت آسیب به اندام‌های مختلف از جمله قلب، عروق خونی، کبد، استخوان‌ها، مفاصل و همچنین تورم بافت نرم در تمام بدن، به آنها گوم (Gumma) گفته می‌شود. بدون درمان مناسب، ممکن است سفلیس مرحله سوم به مشکلات جدی و حتی مرگبار منجر شود. بنابراین، درمان سفلیس قبل از ورود به این فاز امری حیاتی است.
۵. سفلیس عصبی و سفلیس ارثی چیست؟
در دسته‌بندی دیگری، دو نوع خاص دیگر از بیماری سیفلیس وجود دارد:
۱. سفلیس عصبی:
این حالت نشانگر ورود باکتری ترپونما پالیدوم به سیستم عصبی است. اغلب در فاز نهفته یا مرحله سوم بیماری اتفاق می‌افتد و شامل علائمی نظیر زوال عقل یا تغییر در وضعیت روانی، مشکلات تمرکز، راه رفتن نامنظم و دیگر مشکلات عصبی است.
۲. سفلیس ارثی یا مادرزادی:
بیماری سیفلیس می‌تواند از مادر آلوده، به صورت جفت به جنین در رحم یا حین تولد، به نوزاد منتقل شود. تحقیقات نشان می‌دهند که در صورت عدم درمان، در حدود ۷۰ درصد موارد، به مشکلات جدی مانند مرگ زودرس جنین، زایمان زودرس، کمبود وزن نوزاد هنگام تولد، و آلودگی‌های عفونی نوزاد منجر خواهد شد.
عوارض و علائم سیفلیس چیست؟
عوارض و علائم سیفلیس بسته نوع و مرحله آن متفاوت است. مثلاً سفلیس عصبی می‌تواند علاوه بر علائم فوق‌الذکر، به سکته مغزی، مننژیت، کاهش حس درد، ناتوانی جنسی در مردان، بی‌اختیاری ادرار، و خارش و سوزش دستگاه تناسلی منجر شود.
نحوه پیشگیری از سیفلیس چگونه است؟
برای جلوگیری از ابتلا به سیفلیس، از هرگونه رابطه جنسی بدون استفاده از محافظتی مناسب، پرهیز کنید. موارد زیر نیز به جلوگیری از ابتلا به این بیماری کمک می‌کنند:
- بودن در رابطه طولانی مدت با فردی که هر دو تست سیفلیس منفی داشته باشند.
- استفاده از کاندوم و سایر روش‌های محافظتی به شکل صحیح که از تماس مستقیم با زخم‌ها جلوگیری کنند.
- بازرسی و تست منظم برای سیفلیس و بیماری‌های مشابه.
- عدم استفاده از لوازم تزریق مشترک یا مصرف مشترک مواد.
.
دیدگاهتان را بنویسید