دکولمان جفت چیست:علائم+علل+روش های درمان آن!

دکولمان جفت: یک وضعیت جدی در دوران بارداری

 

دکولمان جفت یک وضعیت خطرناک در دوران بارداری است که در آن بخشی از جفت قبل از تولد نوزاد از دیواره رحم جدا می‌شود. این مشکل می‌تواند عواقب جدی و حتی مرگباری برای مادر و نوزاد به دنبال داشته باشد. این عارضه حدود یک تا دو درصد از تمام بارداری‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

در ادامه با علائم، علل و روش‌های درمان دکولمان جفت آشنا می‌شویم. اگر علائمی از جدا شدن جفت را تجربه می‌کنید، ضروری است که فوراً با یک متخصص زنان یا دکتر مامایی مشورت کنید.

با سایت شادی دولتی همراه باشید…

دکولمان جفت (جدا شدن جفت) چیست؟

 

دکولمان جفت یا جدا شدن جفت، که به انگلیسی Placental abruption نامیده می‌شود، وضعیتی پزشکی است که در آن جفت (پلاسنتا) از دیواره رحم جدا می‌شود. این جداشدگی می‌تواند ناقص یا کامل باشد و در حالت کامل، جریان خون مادر به جفت متوقف شده و جنین دچار کمبود اکسیژن (هیپوکسی) و مشکلات تغذیه‌ای می‌شود.

 

اگر زایمان سریعاً (معمولاً از طریق سزارین) انجام نشود، جنین ممکن است با خطر جدی مواجه شود و حتی در مواردی ممکن است منجر به مرگ جنین شود. دکولمان جفت یک وضعیت اورژانسی است و نیاز به تشخیص و مداخله سریع دارد. در صورت مشاهده علائم، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.

 

جدا شدن جفت در سه ماهه اول بارداری

 

جفت (پلاسنتا) در سه ماهه اول بارداری نقش مهمی در تغذیه و پشتیبانی از جنین دارد. جدا شدن جفت در این دوره نادر است اما اگر اتفاق بیفتد، می‌تواند عوارض جدی برای جنین و مادر داشته باشد. جدا شدن جفت در این مرحله منجر به خونریزی داخلی رحم، کمبود اکسیژن و تغذیه برای جنین می‌شود که ممکن است به هیپوکسی (کمبود اکسیژن)، رشد نامناسب جنین، زایمان زودرس، از دست رفتن جنین و حتی خطر برای مادر منجر شود.

 

علائم دکولمان جفت

 

– خونریزی ناگهانی از واژن

– درد شدید در ناحیه شکم و پشت، به‌ویژه در پایین شکم

– تنش رحمی و احساس فشار مداوم یا متناوب در ناحیه شکم

– ضعف، سردرد شدید، تنفس سریع، تهوع و استفراغ، و بی‌خوابی

علائم جدا شدن جفت از رحم

 

شامل خونریزی واژینال، درد، انقباض و همچنین ناراحتی و حساسیت ناگهانی و ادامه دار در ناحیه شکم و یا پشت است. در برخی موارد، این علائم بدون خونریزی واژن ظاهر می‌شوند زیرا خون پشت جفت گیر کرده و نمی‌تواند خارج شود.

 

برای پیشگیری از عوارض جدی، در صورت مشاهده هر یک از این علائم، به سرعت به پزشک مراجعه کنید.

علائم جفت سرراهی

 

یکی از نشانه‌های جفت سرراهی، خونریزی واژینال در سه ماهه پایانی بارداری است. در این دوره، دهانه رحم گشاد شده و خاصیت کشسانی خود را از دست می‌دهد، که ممکن است منجر به خونریزی بدون درد پس از هفته بیستم بارداری شود. در برخی موارد، مادر قبل از خونریزی با لکه‌بینی مواجه می‌شود. این خونریزی می‌تواند همراه با انقباضات رحمی پیش از زایمان و درد باشد.

 

علت دکولمان جفت چیست؟

 

دکولمان جفت یا جدا شدن جفت از دیواره رحم، یک وضعیت نادر و جدی است. علت دقیق این عارضه هنوز مشخص نیست، اما عوامل خطری که ممکن است به آن منجر شوند عبارتند از:

 

– آسیب شدید به ناحیه شکم، مانند تصادفات رانندگی، سقوط یا ضربات قوی

– فشار خون بالا (پره اکلامپسی در بارداری)

– سابقه دکولمان جفت

– استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین و متامفتامین

– سابقه عفونت رحم

– تغذیه نامناسب و کمبود مواد مغذی

– بارداری در سنین بالا

شایع‌ترین علت دکولمان جفت

 

شایع‌ترین علت دکولمان جفت، فشار خون بالا یا پره‌اکلامپسی است که در ۴۴ درصد موارد رخ می‌دهد. پس از آن، آسیب به ناحیه شکم و مصرف مواد مخدر از عوامل دیگر این عارضه هستند.

 

تشخیص دکولمان جفت

 

روش‌های تشخیص دکولمان جفت شامل موارد زیر است:

 

– ارزیابی علائم بالینی مانند خونریزی و درد شکم

– آزمایش خون برای اندازه‌گیری سطح هموگلوبین، هماتوکریت، شمارش سلول‌های سفید خون و بررسی آنزیم‌های کبدی

– سونوگرافی (آلتراسونوگرافی)

– مانیتورینگ قلب جنین

تشخیص دکولمان جفت با سونوگرافی

 

سونوگرافی معمولاً اولین روش تصویربرداری برای ارزیابی و تشخیص دکولمان جفت است. با این حال، باید احتمال خطا در نظر گرفته شود زیرا سونوگرافی به‌طور کامل دقیق نیست. علایمی که پزشک با مشاهده آن‌ها در سونوگرافی جدا شدن جفت را تشخیص می‌دهد شامل هماتوم رتروجفتی و جدا شدن و گرد شدن لبه‌های جفت است.

 

 

درمان دکولمان جفت (جدا شدن جفت از جنین)

 

هیچ راهی برای متوقف کردن یا بازگرداندن جفت جدا شده به رحم وجود ندارد. درمان به شدت خونریزی، مرحله بارداری و وضعیت سلامت جنین و مادر بستگی دارد. اگر دکولمان جفت جدی نباشد و وضعیت جنین و مادر پایدار باشد، می‌توان با روش‌های زیر به درمان فکر کرد:

 

– استراحت و کاهش فعالیت‌های جسمی

– مراقبت‌های حمایتی از جمله مانیتورینگ فشار خون، نبض و قلب

– اکسیژن‌درمانی

 

در صورت جدی و خطرناک بودن دکولمان جفت، که نیاز به جداسازی جفت از جنین دارد، سزارین انجام می‌شود. در این روش، پزشک با برش در بطن مادر، جفت را از رحم جدا کرده و جنین را خارج می‌کند. این عمل ممکن است همراه با خونریزی و نیاز به تزریق مایعات و خون برای بهبود وضعیت مادر باشد.

کورتاژ دکولمان جفت

 

کورتاژ دکولمان جفت یک روش جراحی است که در برخی موارد دکولمان جفت استفاده می‌شود. این روش شامل تخلیه و تمیز کردن دیواره رحم از باقیمانده‌های جفت و لخته‌های خونی است. پزشک با استفاده از ابزاری به نام کورت (curette) وارد رحم می‌شود و با حذف باقیمانده‌ها و لخته‌های خونی، سطح رحم را تمیز می‌کند. این روش تحت بیهوشی عمومی یا موضعی انجام می‌شود و ممکن است با استفاده از سونوگرافی برای دقت بیشتر همراه باشد.

 

کورتاژ دکولمان جفت معمولاً زمانی انجام می‌شود که خونریزی شدید پس از دکولمان جفت ادامه دارد یا برای کنترل خونریزی که با دارو یا مداخلات غیرجراحی برطرف نشده است. این روش مادر و جنین را از خطرات خونریزی پس از دکولمان جفت محافظت کرده و عوارض جدی را کاهش می‌دهد.

انواع دکولمان جفت

 

دکولمان جفت به دو نوع اصلی تقسیم می‌شود:

 

– دکولمان آشکار و شدید: در این نوع، خونریزی از محل جدا شدن جفت و خروج از سرویکس منجر به خونریزی واژینال می‌شود.

– دکولمان مخفی یا پنهان: در این نوع، خونریزی درون رحم باقی می‌ماند و لخته خون پشت جفت تشکیل می‌شود.

 

دکولمان شدید

 

دکولمان جفت شدید به معنای جدا شدن قسمت قابل توجه جفت از دیواره رحم است که با خونریزی شدید، درد شدید شکم، نارسایی قلبی جنین، کاهش حرکت جنین، و خطرات جدی برای جنین و مادر همراه است.

 

دکولمان مخفی

 

دکولمان جفت مخفی زمانی اتفاق می‌افتد که قسمتی از جفت از دیواره رحم جدا شده، اما خونریزی خارجی قابل مشاهده‌ای ندارد. این حالت با درد شکمی شدید و مستمر یا متناوب همراه است. علائم و عوارض دیگر شامل احساس تنگی نفس، ضعف عمومی، سردرد، تشنگی شدید و افزایش ضربان قلب است. تشخیص دکولمان جفت مخفی به علت عدم خونریزی خارجی به شکل کاملا دقیق مشکل است.

 

جدا شدن قسمتی از جفت جنین

 

جدا شدن قسمتی از جفت جنین یک وضعیت نادر و خطرناک است که در دوران بارداری رخ می‌دهد. در این حالت، بخش‌هایی از جفت ممکن است به طور غیرطبیعی جدا شوند و به اعضای بدن جنین، مانند اندام‌ها، انگشتان، پاها، صورت و سایر قسمت‌ها متصل شوند. این اتفاق می‌تواند منجر به ایجاد عیوب ساختاری و مشکلات جدی برای جنین شود.

پارگی جفت در سه ماهه اول بارداری

 

پارگی جفت در سه ماهه اول بارداری یک وضعیت خطرناک است که در آن جفت از دیواره رحم جدا می‌شود. جفت که مسئول تامین غذا و اکسیژن به جنین است، در صورت جدا شدن ممکن است خونریزی شدید ایجاد کند و خطرات جدی برای جنین و مادر به همراه داشته باشد. جفتی که به درستی به دیواره رحم متصل نشده باشد یا ضعیف باشد، ممکن است به طور ناگهانی جدا شود. همچنین ضربه یا صدمه به ناحیه شکم و رحم می‌تواند منجر به پارگی جفت شود.

 

برخی عفونت‌ها مانند عفونت‌های رحم و آمنیون، نیز می‌توانند باعث ضعف و پارگی جفت در سه ماهه اول شوند. علائم و عوارض این وضعیت شامل خونریزی شدید و ناگهانی، درد شدید در ناحیه شکم، نارسایی قلبی جنین و مشکلات مربوط به سلامت مادر است.

 

عوارض دکولمان جفت

 

یکی از علل اصلی مرگ و میر پیش از تولد و مشکلات جدی برای مادر است. از عوارض دکولمان جفت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

 

– خطر خونریزی شدید و نیاز به تزریق خون

– هیسترکتومی (برداشتن رحم)

– اختلالات خونریزی، مانند انعقاد داخل عروقی

– نارسایی کلیوی برای مادر

– خطر کمبود اکسیژن برای جنین به دلیل خونریزی شدید

– درد شدید و مستمر یا متناوب در ناحیه شکم مادر

– نشانه‌هایی از نارسایی قلبی جنین، کم شدن حرکت جنین، ضربان قلب ضعیف و یا نامنظم و کم شدن حجم مایع آمنیون

– نارسایی قلبی و عروقی در مادر، از جمله ضربان قلب سریع، فشار خون بالا، ضعف عمومی، سردرد شدید و ضعف عضلانی

– مرگ جنین یا مادر

 

این وضعیت نیازمند تشخیص و مداخله سریع پزشکی است تا از عوارض جدی و مرگبار جلوگیری شود.

راه‌های کاهش ریسک دکولمان جفت

 

پیشگیری از دکولمان یک وظیفه حیاتی است که با انجام کارهای زیر می‌توان ریسک آن را به حداقل رساند:

 

راه‌های پیشگیری	توضیحات
پرهیز از مصرف مواد مخدر، سیگار، الکل	مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل می‌تواند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهد. اجتناب از این مواد به حفظ سلامت جفت و جنین کمک می‌کند.
اجتناب از مصرف دارو	برخی داروها می‌توانند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهند. تنها داروهایی را مصرف کنید که توسط پزشک تجویز شده‌اند و در مورد هرگونه داروی جدید با پزشک خود مشورت کنید.
کنترل فشار خون بالا	فشار خون بالا می‌تواند خطر دکولمان را افزایش دهد. کنترل فشار خون از طریق رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و داروهای تجویزی به حفظ سلامت مادر و جنین کمک می‌کند.
مراقبت از سلامت عمومی و مصرف مکمل‌های ویتامینی	حفظ یک سبک زندگی سالم با تغذیه مناسب، استراحت کافی و مصرف مکمل‌های ضروری مانند آهن و فولات به پیشگیری از مشکلات بارداری از جمله دکولمان جفت کمک می‌کند.
جلوگیری از ضربه به شکم	ضربه به شکم می‌تواند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهد. از فعالیت‌ها و ورزش‌هایی که خطر ضربه به شکم را افزایش می‌دهند، اجتناب کنید.
مدیریت بیماری‌های مزمن	بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های کلیوی می‌توانند خطر دکولمان جفت را افزایش دهند. مدیریت این شرایط از طریق دارو و تغییر سبک زندگی به کاهش خطر کمک می‌کند.

 

توصیه می‌شود که این راهنما را با دقت مطالعه و اقدامات لازم را با راهنمایی پزشک خود انجام دهید.